Një histori e një familjeje shqiptare nga Lazarati është publikuar nga USA TODAY, dhe po bën xhiron e medieve sociale. Në të flitet për familjen Gjini, e cila po merret me blegtori, që kur qeveria asgjësoi në një aksion në 2014 lëndët narkotike që rriteshin ne Lazarat.

36-vjeçari i familjes Gjini ka vendosur të mos e braktisë fshatin që pas këtij viti, kur shumica e fshatarëve e braktisën. Kjo familje për afro dhe i gjithë fshati për afro 10 vite kishin jetuar duke kultivuar marijuanën në mënyrë të paligjshme.

Pjesa më e madhe e lëndës narkotike dërgohej në Evropën Perëndimore, ku kishte një vlerë vjetore prej 4.5 miliardë euro (5.24 miliardë dollarë), sipas policisë. (Shumica e fshatarëve e kundërshtojnë shkallën e operacionit, por pranojnë se ato u rritën shumë ekonomikisht nga kultivimi i lëndëve narkotike). Në vitin 2014, qeveria shqiptare, nën presionin e Bashkimit Evropian, dërgoi ushtrinë dhe policinë në Lazarat, ku shkatërruan parcelat e drogës, dhe arrestuan rreth 50 fshatarë.

Fshati, i vendosur rreth 15 milje nga Greqia veriperëndimore, ka mbetur pa kultivim e dikurshëm të marijuanës që nga ajo kohë. Banorët bëjnë shaka se është një nga vendet e pakta në Shqipëri ku droga nuk po rritet, duke aluduar se përpjekjet e qeverisë e kanë çuar kultivimin e marjuanës diku tjetër. Lazarati tashmë e ka larguar nga industria e tij drogës. Shumë prej tyre kanë lëvizur thjesht në qytetet më të mëdha të Shqipërisë, në Evropën Perëndimore dhe në Amerikën e Veriut. Fisi Gjini janë ndër familjet e pakta ende të afta për të jetuar në fshat.

Familja Gjini menjëherë ka hapur një vend për të shkuar në mal. Ai krijoi një hapësirë të shkurtër ku kalimi mund të bëhej vetëm në këmbë. Babai i Gjinit, Mato Gjini, 66-vjeç, është duke e pritur. Ai mban një kostum të hirtë dhe një orë xhepi. Mato Gjini është bektashi, një sekt i islamit sufist i gjendur kryesisht në Ballkan dhe në Turqi. Shumica e fshatarëve janë pasues.

Mato Gjini nuk kishte djersitur ndërsa po shkonim në kasolle të mbuluar me llamarina të kuqe. Ajo ka dy dhoma. Ai fle këtu shumicën e netëve larg nga gruaja e tij, dhe ruan afër 150 kokë dele. Një mik i Mato Gjinit, një bari tjetër nga fshati, tashmë është atje, duke përgatitur delet. Ndërkohë, Mato Gjini nxjerr qumësht të freskët nga delet e tij. Ai e derdh në një tas metalik dhe shton bukë të ndenjur për të bërë qull të quajtur përshesh.

Qumështin familja Gjini ia shesin një prodhuesi më të madh, në kufi me Greqinë dhe fiton afro 400 $ ose 500$ në muaj. Nuk është shumë, por fitimet janë më të mira se shumica e njerëzve që rrinë në fshat. Mato Gjini merr një ulëse ahur pranë mikut të tij, të cilit nuk ia tregon emrin. Shumica e njerëzve në fshat hezitojnë të flasin për gazetarët.

Mato Gjini, nga ana e tij, thotë se nuk ka asgjë për t’u turpëruar, sepse kultivimi i marijuanës ishte një çështje mbijetese. “Ne ishim popullata më e varfër në të gjithë Shqipërinë. Çfarë duhej të bëja? Kam pasur tetë fëmijë. Si duhej ta ushqeja familjen time?”, thotë ai. Me kalimin e kohës, megjithatë, shkalla e biznesit lejoi familjet të përparonin, jo vetëm të mbijetonin. Familja Gjini, me të ardhurat e marijuanës, shpenzuan rreth 250,000 dollarë për ndërtimin e shtëpisë së tyre një pasuri e vogël në Shqipërinë rurale.

Lazarati fitoi një reputacion si një fshat i jashtëligjshëm që mbrojti biznesin e tij të drogës me një arsenal të klasës ushtarake, e cila me raste i drejtohej policisë. Por mbrojtësi i vërtetë i Lazaratit ishte vetë qeveria shqiptare, e cila kryesisht e ktheu një sy të verbër në biznesin e tenxhereve.

Ish-kryeministri i vendit, Sali Berisha, më vonë tha se qeveria e tij lejoi që Lazarati të kultivojë marijuanën, pjesërisht, sepse një goditje do të ishte shumë e vështirë për popullatën. Lazarati nuk ishte vendi i vetëm në rritje, por askund nuk po ndodhte në mënyrë kaq të hapur dhe në një shkallë aq të madhe. (Përktheu Tirana Today).