Google ADS

Oksitocina “hormoni i dashurisë” mund të shkaktojë sjellje agresive

08:23 | 18 Qershor 2020
A. B.

Gjatë bllokimit të pandemisë, pasi çiftet janë detyruar të kalojnë ditë dhe javë në shoqërinë e njëri-tjetrit, disa kanë gjetur dashurinë e tyre të ringjallur ndërsa të tjerët janë në rrugën e tyre për divorc. Oxytocina, një peptid i prodhuar në tru, është i komplikuar në atë mënyrë: një neuromodulator, i cili mund t’i bashkojë zemrat dhe ose mund të ndihmojë në nxitjen e agresionit.

Ky përfundim lind nga hulumtimi unik i shkencëtarit të Institutit të Shkencave Weizman dhe Institutit të Psikiatrisë Max Planck, në të cilin minjtë që jetonin në kushte gjysmë natyrale kishin oksitocinin e tyre që prodhonin qelizat e trurit të manipuluara në një mënyrë shumë të saktë. Gjetjet e këtij studimi thonë se përpjekjet për të përdorur oxytocin për të trajtuar një sërë gjendjesh psikiatrike, nga ankthi shoqëror dhe autizmi deri tek skizofrenia, transmeton portali arbresh.info

Pjesa më e madhe e asaj që dimë për veprimet e neuromodulatorëve si oksitocina vjen nga studimet e sjelljes së kafshëve laboratorike në kushte standarde laboratorike. Këto kushte janë rreptësisht të kontrolluara dhe artificiale, pjesërisht, në mënyrë që studiuesit të kufizojnë numrin e variablave që ndikojnë në sjellje. Por një numër studimesh të kohëve të fundit sugjerojnë se veprimet e një miu në një mjedis gjysëm natyror mund të na mësojnë shumë më tepër rreth sjelljes natyrore, veçanërisht kur nënkuptojmë t’i zbatojmë ato gjetje te njerëzit.

Grupi laboratorik i Prof. Alon Chen kanë krijuar një grup eksperimental, i cili u mundëson atyre të vëzhgojnë minj në diçka që i afrohet kushteve të tyre natyrore të jetesës, psh një mjedis i pasuruar me stimuj që ata mund të eksplorojnë dhe aktiviteti i tyre monitorohet ditë e natë me kamera dhe analizohet në mënyrë llogaritëse. Studimi i tanishëm, i cili ka vazhduar për tetë vitet e fundit, u drejtua nga studentët e kërkimit Sergey Anpilov dhe Noa Eren, dhe Shkencëtari i Stafit Dr. Yair Shemesh në grupin e laboratorit të Prof. Chen. Sidoqoftë, inovacioni në këtë eksperiment ishte që të përfshijë optogenetikën një metodë që u mundëson studiuesve të kthejnë ose fikin neuronet specifike në tru duke përdorur dritë. Për të krijuar një përbërje optogenetike që do t’i mundësonte ekipit të studion minj që po silleshin natyrshëm, grupi zhvilloi një pajisje kompakte, të lehtë, pa tel, me të cilën shkencëtarët mund të aktivizonin qelizat nervore me telekomandë. Me ndihmën e ekspertit të optogjenetikës Prof. Ofer Yizhar, grupi futi një proteinë të zhvilluar më parë nga Yizhar në qelizat e trurit që prodhojnë oksitocinë në minj. Kur drita nga pajisja pa tel preku ato neurone, ata u sensibilizuan për të hyrë nga qelizat e tjera të trurit në rrjetin e tyre.

“Qëllimi ynë i parë,” thotë Anpilov, “ishte të arrinim në atë” pikë të ëmbël “të grupeve eksperimentale, në të cilat ne ndjekim sjelljet në një mjedis natyror, pa hequr dorë nga aftësia për të bërë pyetje të drejtuara shkencore për funksionet e trurit.”

Shemesh shton se, “grupimi klasik eksperimentues nuk ka vetëm që nuk ka stimuj, matjet priren të zgjasin vetëm minuta, ndërsa ne kemi pasur aftësi të ndjekim dinamikën sociale në një grup gjatë ditëve.”

Dorëzimi në rolin e oksitocinës ishte një lloj testi për sistemin eksperimental. Kishte besuar se ky hormon ndërmjetëson sjelljen pro-shoqërore. Por gjetjet kanë qenë konfliktuale, dhe disa kanë propozuar një hipotezë tjetër, të quajtur “shqetësim shoqëror” duke thënë se oksitocina mund të përfshihet në përforcimin e perceptimit të gjërave të ndryshme sociale, të cilat më pas mund të rezultojnë në sjellje pro-shoqërore ose antagoniste, në varësi të faktorëve të tillë si karakteri individual dhe ambienti i tyre.

Për të provuar hipotezën e sëmundjes sociale, ekipi përdori minj në të cilët ata mund të aktivizonin butësisht qelizat që prodhojnë oksitocinë në hipotalamus, duke i vendosur ato të parat në mjediset laboratorike të pasuruara, gjysëm natyrale. Për ta krahasuar, ata përsëritën eksperimentin me minj të vendosur në grupimet standarde, sterile të laboratorit.

Oksitocina mund të shkaktojë sjellje antagoniste

Në mjedisin gjysëm natyror, minjtë në fillim shfaqën interesim më të madh për njëri-tjetrin, por kjo u shoqërua shpejt me një rritje të sjelljes agresive. Në të kundërt, rritja e prodhimit të oksitocinës në minj në kushte klasike të laboratorit rezultoi në agresion të zvogëluar. “Në një mjedis shoqëror krejt mashkull, natyror, ne do të prisnim të shohim sjellje luftarake ndërsa ata konkurrojnë për territor ose ushqim,” thotë Anpilov. “Kjo do të thotë, kushtet sociale janë të favorshme për konkurrencën dhe agresionin. Në vendosjen standarde të laboratorit, një situatë e ndryshme sociale çon në një efekt të ndryshëm për oksitocinin. ”

Nëse «hormoni i dashurisë» ka më shumë të ngjarë një «hormon shoqëror», çfarë do të thotë kjo për aplikimet e tij farmaceutike? “Oxytocina është i përfshirë, siç kanë treguar eksperimentet e mëparshme, në sjellje të tilla sociale si bërja e kontaktit me sy ose ndjenja e afërsisë,” thotë Eren, “por puna jonë tregon se nuk përmirëson shoqërueshmërinë në të gjithë bordin. Efektet e tij varen nga konteksti dhe personaliteti “.

Kjo nënkupton që nëse oxytocin duhet të përdoret terapeutikisht, një hulumtim shumë më i nuancuar është i nevojshëm në hulumtim:

“Nëse duam të kuptojmë kompleksitetet e sjelljes, duhet të studiojmë sjelljen në një mjedis kompleks. Vetëm atëherë mund të fillojmë t’i përkthejmë gjetjet tona në sjelljen njerëzore, “thotë ajo. /arbresh.info/

Shpërndaje në rrjete sociale

Të ngjashme