A mund të infektoheni për të dytën herë me koronavirus? Pse disa njerëz janë më të sëmurë se të tjerët? A do të kthehet çdo dimër ky virus? A do të funksionojë një vaksinë? A mund të marrin pasaportat e imunitetit disa nga ne të kthehen në punë? Si ta menaxhojmë virusin në planin afatgjatë?
Sistemi imunitar është në zemër të disa prej pyetjeve më të rëndësishme për koronavirusin, shkruan BBC transmeton portali arbresh.info
Problemi është se ne dimë shumë pak.
Si bëheni imun ndaj koronavirusit?
Sistemi ynë imunitar është mbrojtja e trupit kundër infeksionit dhe ai vjen në dy pjesë.
E para është gjithmonë e gatshme të shkojë dhe të hidhet në veprim sapo të zbulohet ndonjë pushtues i huaj në trup. Eshtë i njohur si reagim i lindur imunitar dhe përfshin lëshimin e kimikateve që shkaktojnë inflamacion dhe qelizat e bardha të gjakut që mund të shkatërrojnë qelizat e infektuara.
Por ky sistem nuk është specifik për koronavirusin. Nuk do të mësojë dhe nuk do t’ju japë imunitet ndaj koronavirusit.
Përkundrazi, keni nevojë për përgjigjen imunitare adaptive. Kjo përfshin qelizat që prodhojnë antitrupa në shënjestër që mund të ngjiten në virus në mënyrë që të ndalojnë atë dhe qelizat T që mund të sulmojnë vetëm qelizat e infektuara me virusin, të quajtur reagim qelizor.
Kjo kërkon kohë – studimet sugjerojnë se duhen rreth 10 ditë për të filluar prodhimin e antitrupave që mund të synojnë koronavirusin dhe pacientët më të sëmurë zhvillojnë përgjigjen më të fortë imune.
Nëse përgjigjja imunitare adaptive është mjaft e fuqishme, atëherë mund të linte një kujtesë të qëndrueshme të infeksionit që do të japë mbrojtje në të ardhmen.
Nuk dihet nëse personat që kanë vetëm simptoma të buta, ose asnjë prej tyre, do të zhvillojnë një përgjigje të mjaftueshme imunitare adaptive.
Sa zgjat imuniteti?
Kujtesa e sistemit imunitar është më shumë si e jona – kujton qartë disa infeksione, por ka një zakon të harrojë të tjerët.
Fruthi është shumë i paharrueshëm – një periudhë duhet të japë imunitet gjatë gjithë jetës (siç e bën versioni i dobësuar në vaksinën MMR). Sidoqoftë, ka shumë të tjera që janë mjaft të harrueshme. Fëmijët mund të marrin RSV (virusi sinkytial i frymëmarrjes) shumë herë në të njëjtin dimër.
Koronavirusi i ri, i quajtur Sars-CoV-2, nuk ka kaluar aq sa duhet për të ditur sa zgjat imuniteti, por ka edhe gjashtë koronaviruse të tjera njerëzore që mund të japin një të dhënë.
Katër prodhojnë simptomat e ftohjes së zakonshme dhe imuniteti është jetëshkurtër. Studimet treguan se disa pacientë mund të ri-infektohen brenda një viti.
Por ftohja e zakonshme është përgjithësisht e butë. Ekzistojnë edhe dy koronaviruse më problematike – ato që shkaktojnë sindromën e rëndë të frymëmarrjes akute (Sars) dhe Sindromën e frymëmarrjes në Lindjen e Mesme (Mers) – në të cilat antitrupat janë zbuluar disa vjet më vonë.
“Pyetja nuk është nëse bëheni imunë, ka shumë kohë,” tha Paul Hunter, profesor në mjekësi në Universitetin e Anglisë Lindore.
Ai shtoi: “Pothuajse me siguri nuk do të zgjasë për gjithë jetën.
“Bazuar në studimet e antitrupave në Sars është e mundur që imuniteti të zgjasë vetëm rreth një deri në dy vjet, megjithëse kjo ende nuk dihet me siguri.”
Sidoqoftë, edhe nëse nuk jeni plotësisht imunitar është e mundur që një infeksion i dytë nuk do të ishte aq i rëndë.
A mund të infektohen njerëzit për herë të dytë?
Ka pasur raporte për njerëz që duket se kanë infeksione të shumta koronavirus në një hapësirë të shkurtër kohe.
Disa kanë argumentuar se njerëzit vërtet infektohen dy herë. Një shkollë tjetër e mendimit është se virusi kalon në gjendje vjedhurazi në trup para se të riaktivizohet.
Sidoqoftë, konsensusi shkencor është se testimi është problemi kur pacientët u thuhet gabimisht se ishin të lirë nga virusi.
Askush nuk është rikonfektuar qëllimisht me virusin për të testuar imunitetin, por një palë majmunësh rhesus makak kanë.
Ata u infektuan dy herë, një herë për të krijuar një përgjigje imune dhe pastaj një herë të dytë tre javë më vonë. Këto eksperimente shumë të kufizuara treguan se nuk zhvilluan simptoma përsëri pas një rikonfeksioni kaq të shpejtë.
Nëse kam antitrupa jam imun?
Kjo nuk është e garantuar dhe kjo është arsyeja pse Organizata Botërore e Shëndetit është e shqetësuar për vendet që përdorin pasaportat e imunitetit si një rrugëdalje nga bllokimi.
Ideja është nëse e kaloni testin e antitrupave, atëherë jeni të sigurt për t’u rikthyer në punë. Kjo do të ishte veçanërisht e vlefshme për stafin e shtëpive të kujdesit ose spitalet që vijnë në kontakt me ata që rrezikojnë të shfaqin simptoma të rënda.
Por ndërsa do të gjeni disa antitrupa në pothuajse çdo pacient, jo të gjithë janë të barabartë. Antitrupat neutralizues janë ato që ngjiten në koronavirus dhe janë në gjendje ta ndalojnë atë duke infektuar qelizat e tjera. Një studim i 175 pacientëve të rikuperuar në Kinë tregoi se 30% kishin nivele shumë të ulta të këtyre antitrupave neutralizues.
Kjo është arsyeja pse Organizata Botërore e Shëndetit thotë se “imuniteti qelizor [pjesa tjetër e përgjigjes adaptive] gjithashtu mund të jetë kritik për shërimin”.
Një çështje tjetër është se thjesht sepse mund të mbroheni nga antitrupat tuaj, nuk do të thotë që akoma nuk mund të strehoni virusin dhe ta kaloni atë tek të tjerët.
Pse ka rëndësi imuniteti?
Ka rëndësi për arsye të dukshme të shëndetit personal dhe nëse do të merrni Covid-19 shumë herë dhe sa shpesh.
Imuniteti gjithashtu do të ndikojë ta kuptoni se sa vdekjeprurës është virusi. Nëse njerëzit mbajnë një mbrojtje, madje edhe të papërsosur, atëherë kjo do ta bëjë sëmundjen më pak të rrezikshme.
Kuptimi i imunitetit mund të ndihmojë në lehtësimin e bllokimit nëse është e qartë se kush nuk është në rrezik të kapjes ose përhapjes së virusit.
Nëse është shumë e vështirë të prodhosh imunitet afatgjatë, atëherë mund të jetë më e vështirë të zhvillohet një vaksinë. Ose mund të ndryshojë sesi duhet të përdoret vaksina – a do të jetë një herë në jetë ose një herë në vit si gripi.
Dhe kohëzgjatja e imunitetit, qoftë nga infeksioni apo imunizimi, do të na tregojë se sa jemi të aftë të jemi në gjendje të ndalojmë përhapjen e virusit.
Këto janë pyetje të mëdha për të cilat ende nuk dihen përgjigjet definitive. / arbresh.info/
Kooperativa “Krusha”: Që nga viti 2015 nuk kemi marrë asnjë ...
E përlotur, Jonida Vokshi rrëfen humbjen e babait: Pati sëmu...
Moti në Kosovë për pesë ditët e ardhshme
Peci: Nuk mundeni me më ndal as me ujë, as me plumba – veç p...
Haradinaj: Edhe sa shifra qindmijëshe e milionëshe duhet të ...
Papa Françesku kërkon të hetohet nëse në Gazë po kryhet gjen...