Liderët e vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe të Bashkimit Evropian në kuadër të pjesëmarrjes në Samitin në Kotorr të Malit të Zi kanë miratuar një deklaratë të përbashkët

Deklarata e tyre përmban 16 pika për të cilat liderët e BP6-s janë pajtuar për ta çuar më tej bashkëpunimin në rajon dhe për të punuar drejt politikës së zgjerimit të BE-së.

Deklarata e plotë:

1. Duke pranuar sfidat e vazhdueshme dhe serioze të sigurisë që paraqesin rrethanat aktuale gjeopolitike dhe në veçanti agresioni rus kundër Ukrainës, ne, drejtuesit e BB6 ritheksojmë angazhimin tonë për të çuar më tej bashkëpunimin në rajonin tonë dhe për të përdorur një vrull të rinovuar në politikën e zgjerimit të BE-së.

2. Duke përshëndetur miratimin nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli i BE-së të Lehtës së Reformës dhe Rritjes, e cila do të stimulojë më tej rrugën e anëtarësimit në BE të Ballkanit Perëndimor, duke ofruar ndihmë financiare shtesë për zbatimin e reformave themelore.

3. Rrjedhimisht, në sinergji dhe bashkëpunim me partnerët tanë të BE-së, përgatitja e agjendave respektive të reformave të secilit prej vendeve të Ballkanit Perëndimor 6 është në rrugë të mbarë me synimin për të arritur reforma thelbësore socio-ekonomike duke nxitur demokracinë, vlerat themelore dhe sundimin e ligji si parakusht për stabilitetin dhe prosperitetin e Rajonit të Ballkanit Perëndimor.

4. Me perspektivën e Planit të Ri të Rritjes për Ballkanin Perëndimor 6, ne jemi të përkushtuar të përqafojmë mundësitë e paraqitura nga kjo nismë për rajonin; synimi ynë është të lehtësojmë transformimin ekonomik dhe social të shoqërive tona, duke i hapur rrugën anëtarësimit të plotë në Bashkimin Evropian, duke qëndruar të përkushtuar ndaj respektimit të parimit të aderimit të bazuar në merita gjatë gjithë këtij procesi.

5. Duke vlerësuar se rezultatet e prekshme të prodhuara nga Tregu i Përbashkët Rajonal (CRM) si nxitës i tregtisë ndërrajonale dhe nxitës i integrimit ekonomik në Rajonin e Ballkanit Perëndimor. Ne, udhëheqësit e Ballkanit Perëndimor 6, mbetemi të përkushtuar për përfundimin e përsëritjes së parë të Planit të Veprimit CRM që përfundon në vitin 2024 dhe bëjmë thirrje për zbatimin e plotë të marrëveshjeve të kaluara të arritura në kontekstin e tij. Ne angazhohemi të miratojmë Planin e ri të Veprimit për Tregun e Përbashkët Rajonal 2025-2028 në Samitin e Liderëve të Procesit të Berlinit 2024. Kjo fazë e re e CRM vepron si një hap drejt Tregut të Vetëm të BE-së në shumë sektorë, duke zhbllokuar potencialin ekonomik të rajoni, duke krijuar mundësi për sektorin tonë privat dhe (SME-të) si dhe për punëtorët.

6. Përsëritja e dytë e Planit të Veprimit të Tregut të Përbashkët Rajonal do të bazohet në fushat prioritare ekzistuese të CRM, por pa u kufizuar në, të tilla si lëvizja e lirë e mallrave, lëvizja e lirë e shërbimeve, masat tregtare horizontale, zhvillimi i kapitalit njerëzor, mundësimi i biznesit mjedisi dhe konkurrueshmëria dhe transformimi dixhital. Ftojmë Këshillin e Bashkëpunimit Rajonal dhe CEFTA-n të koordinojnë, në bashkëpunim të ngushtë me organizatat rajonale, institucionet e BE-së, shoqëritë civile rajonale dhe institucionet financiare ndërkombëtare, si dhe autoritetet përkatëse të BB6, për të përgatitur planin e veprimit për fazën e re të Tregu i përbashkët rajonal, duke përfshirë një afat kohor për zbatimin dhe rezultate të matshme. Ftojmë Këshillin e Bashkëpunimit Rajonal dhe aktorë të tjerë rajonalë që të vazhdojnë mbështetjen dhe të lehtësojnë përfshirjen e parlamenteve në Procesin e Berlinit dhe axhenda të tjera të integrimit rajonal.

7. Të vetëdijshëm për rëndësinë e saj për konvergjencën e përshpejtuar, ne angazhohemi të përmbushim të gjitha parakushtet për anëtarësimin në Zonën e vetme të pagesave në euro (SEPA), siç thuhet në deklaratën e Tiranës të datës 29 shkurt . Në këtë përpjekje, Komisioni Evropian do të ofrojë ndihmën e nevojshme dhe të menjëhershme për të realizuar aderimin e parë në SEPA nga rajoni, tashmë deri në fund të vitit 2024.

8. Duke njohur nevojën për përmirësimin e lëvizjes së lirë të mallrave, BB6, Sekretariati i CEFTA-s dhe Komuniteti i Transportit do të finalizojnë dhe zbatojnë udhërrëfyesin e Korsive të Gjelbërta, duke përfshirë përmes rritjes së tregtisë ndërrajonale brenda Ballkanit Perëndimor, përmirësimin e bashkëpunimit doganor ndërmjet Ballkanit Perëndimor dhe BE dhe modernizimi i pikave të kalimit kufitar/të përbashkët (PKK).

9. Duke marrë parasysh rëndësinë e një mekanizmi efikas për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve tregtare, ne njohim rëndësinë e përfundimit të negociatave të Protokollit Shtesë 7 të CEFTA-s për Zgjidhjen e Mosmarrëveshjeve me qëllim të prezantimit të marrëveshjes në Samitin e ardhshëm të Procesit të Berlinit. Për këtë qëllim CEFTA do të sigurojë trajtim të barabartë të të gjitha palëve.

10. Për më tepër, në vijim të Udhërrëfyesit Gjithëpërfshirës, ​​do të përgatiten skedarë të synuar për të adresuar PKK prioritare të përzgjedhura më parë. Krahas Udhërrëfyesit dhe duke u mbështetur në Udhërrëfyesin, Udhëheqësit shprehën mbështetjen e plotë për krijimin e një Programi Rajonal për Lehtësimin e Tregtisë dhe Transportit, për të mundësuar konvergjencën e rajonit në tregun e vetëm të BE-së, duke reduktuar barrierat tregtare dhe kostot dhe duke përmirësuar efikasitetin e transportit ndërmjet BB6 dhe BE-së. . Programi do të zbatohet nga Banka Botërore në bashkëpunim të ngushtë me Komunitetin e Transportit, CEFTA-n dhe Komisionin Evropian, së bashku me Programin e Transportit të Sigurt dhe të Qëndrueshëm të BE-së.

11. Duke ndjekur prioritetin tonë për t’u bashkuar gradualisht me Tregun Unik të BE-së, BB6 dhe KE do të punojnë së bashku për të përgatitur Marrëveshjet për Vlerësimin dhe Pranimin e Konformitetit (ACAA) dhe për krijimin e Akademisë së Tregut Unik, e cila do të sigurojë që secili prej sistemeve individuale të WB6 të përafrohet plotësisht me ato të BE-së.

12. Për të kontribuar në konkurrencën industriale dhe për të forcuar autonominë e hapur strategjike të BE-së, palët e interesuara nga BB6 i janë bashkuar Aleancës së Medikamenteve Kritike. Si anëtarë të Aleancës, WB6 aspiron të luajë një rol aktiv në forcimin dhe diversifikimin e zinxhirëve të furnizimit të barnave kritike në BE, duke rritur përfundimisht përpjekjet për të parandaluar dhe trajtuar në mënyrë efektive mungesat.

13. Duke konfirmuar angazhimin tonë për vazhdimësinë e këtij bashkëpunimi të frytshëm, kemi kënaqësinë të njoftojmë se takimi i radhës i liderëve të Ballkanit Perëndimor 6 mbi Planin e Rritjes do të zhvillohet në Bosnje dhe Hercegovinë. Duke qenë të vetëdijshëm se zbatimi i suksesshëm i Planit të Rritjes dhe progresi ynë ekonomik arrihet vetëm përmes bashkëpunimit tonë të mirë, avancimit demokratik, përafrimit me politikat, vlerat dhe standardet e BE-së, ne jemi gati për fazën tjetër të bashkëpunimit tonë, e cila gradualisht do të çojë ne drejt një tregu të përbashkët rajonal efikas, i cili është i integruar mirë në tregun e vetëm të BE-së.

14. Me qëllim të përmirësimit të lidhjes dixhitale, WB6 dhe KE do të punojnë së bashku për të integruar rajonin në shërbimet e besuara të BE-së sapo legjislacioni vendas të jetë në përputhje me shërbimet elektronike të identifikimit, vërtetimit dhe besimit (eIDAS), kuletat e identitetit dixhital vendas të zhvillohen dixhitale individuale kuletat e identitetit dhe t’i bëjnë ato të ndërveprueshme në nivel rajonal. Kjo do të lejonte që Ballkani Perëndimor të jetë pjesë e Portofolit të Identitetit Dixhital të BE-së.

15. BB6 janë të përkushtuara për të intensifikuar përpjekjet për të ndjekur angazhimet dhe ndërmarrjet e kaluara në kuadër të Procesit të Berlinit, duke përfshirë zbatimin e plotë të Marrëveshjeve për lëvizshmërinë. Individualisht, ne duhet të trajtojmë dhe eliminojmë me zell pengesat ndaj interesave të përbashkëta që dalin nga kjo axhendë, të cilën ne e pranojmë si përfundimisht të dobishme për qytetarët tanë, prosperitetin ekonomik dhe integrimin evropian të rajonit tonë. Për këtë qëllim, ne angazhohemi për të siguruar funksionimin e plotë të institucioneve rajonale për të çuar përpara Tregun tonë të Përbashkët Rajonal dhe për t’u përgatitur për integrimin tonë më të ngushtë në tregun e vetëm të BE-së.

16. Të udhëhequr nga dëshira për të forcuar sigurinë rajonale, për të rritur integritetin financiar dhe për të forcuar bashkëpunimin në luftimin e krimit financiar, liderët e Ballkanit Perëndimor 6 shprehin interesin e tyre për të eksploruar mundësitë për të bashkëpunuar me Autoritetin e ri Kundër Pastrimit të Parave të Bashkimit Evropian (AMLA).

*Bosnja dhe Hercegovina do t’i shqyrtojë aktivitetet e propozuara në përputhje me pjesën kushtetuese të kompetencave të institucioneve, entiteteve dhe kantoneve të BeH, përkatësisht bashkëpunimin e të gjitha institucioneve relevante në BeH përmes mekanizmit koordinues.

*Republika e Maqedonisë së Veriut, duke e miratuar deklaratën, shpreh rezerva në lidhje me përgatitjen e afatit të mëtejshëm të aktivitetit brenda blloqeve të propozuara të ndërtimit të CRM2, ndërsa përballet me zgjedhjen e afërt të Qeverisë së re./Arbresh.info