Duket se ndihmësit e Vladimir Putin e kanë keqinformuar atë për luftën, të frikësuar nga reagimi i tij.

Të mërkurën, zyrtarët amerikanë zbuluan se, sipas inteligjencës amerikane, izolimi i rreptë i Putinit gjatë pandemisë dhe gatishmëria për të dënuar publikisht këshilltarët kanë kontribuar që ai të marrë raporte jo të plota ose tepër optimiste për përparimin e forcave ruse.

“Ne besojmë se ai po keqinformohet nga këshilltarët e tij se sa keq po performon ushtria ruse dhe se si ekonomia ruse po gjymtohet nga sanksionet”, u tha gazetarëve Kate Bedingfield, drejtoresha e komunikimit e Shtëpisë së Bardhë. “Sepse … këshilltarët e lartë kanë shumë frikë t’i thonë të vërtetën.”

Si rezultat, sulmi ka qenë një katastrofë për Putinin. Ai e mbivlerësoi keq ushtrinë ruse dhe nënvlerësoi kapacitetin e Ukrainës për të rezistuar.

Në vend që ta dobësojë NATO-n, sulmi i tij e ka forcuar atë. Dhe tani që demokracitë e botës kanë ndërprerë aksesin e Rusisë në sistemin bankar botëror, ekonomia e Rusisë është në rënie të lirë.

Diktatorët si Putini janë veçanërisht të prekshëm ndaj reagimeve të pasakta. Në vend të treguesve të pavarur të së vërtetës, ata shpesh janë të rrethuar nga mohues të së vërtetës.

Në vend të ekspertëve dhe gazetarëve hulumtues, bota e tyre është e mbushur me pseudoshkencëtarë dhe propagandë. Në vend të shtypit të lirë kanë agjitprop dhe dezinformim.

Sa më lart të ngriheni në çdo hierarki, aq më e vështirë është të merrni reagime të sakta për vendimet tuaja, sepse njerëzit kanë frikë t’ju thonë të vërtetën.

Kam punuar me disa presidentë. Të gjithë kanë bërë gabime të mëdha. Unë gjithashtu kam njohur dhe shkruar për CEO të korporatave të mëdha që kanë bërë gabime të tmerrshme. Në çdo rast, ata kishin sisteme të meta për marrjen e reagimeve të dobishme, të sakta dhe të besueshme.

Donald Trump (me të cilin nuk punova, por çdo lëvizje të të cilit e shikoja) mori ndër vendimet më budallaqe të çdo presidenti amerikan në histori. Disa mund të thonë se kjo ishte e pashmangshme; ishte ndërtuar në karakterin e Trump. Por e meta e tij kryesore e karakterit ishte mosgatishmëria e tij për të dëgjuar ndonjë gjë negative.

Trump e rrethoi veten me kallamishte dhe sykofantë që nuk guxuan t’i tregonin të vërtetën. Ai kërkoi që të gjithë rreth tij të konfirmonin vetë-imazhin e tij të preferuar të pathyeshmërisë. Shtëpia e tij e Bardhë ishte e mbushur me lakej të rremë (ai pushoi nga puna këdo që nuk gërvishtej). Ai nuk pranoi të dëgjonte lajme të këqija. Ai hodhi poshtë vlefshmërinë e mbulimit negativ mediatik.

Trump mund të kishte arritur çdo numër qëllimesh shumë më lehtë nëse nuk do të vazhdonte të gërmonte veten në gropa gjithnjë e më të thella. Ai ishte armiku i tij më i keq.

Ose shikoni Xi Jinping të Kinës. Pse do të vendoste ai të hynte në një partneritet “pa kufij” me Moskën në prag të fushatës katastrofike ushtarake të Putinit?

Flisni për gabime.

Aleanca e Xi me Rusinë ka minuar reputacionin e Kinës dhe ka përkeqësuar shqetësimet midis fqinjëve të saj për ambiciet globale të Kinës. Ajo tashmë ka nxitur Tajvanin të forcojë mbrojtjen e tij dhe ka shtyrë fuqitë e tjera rajonale si Australia dhe Japonia që të deklarojnë interesat e tyre për sigurinë e Tajvanit.

Trump, Putin, Xi – këta burra nuk janë budallenj. Ajo që është marrëzi janë sistemet e tyre për të marrë vendime.

Ata nuk përfshijnë kundërshtues. Ata nuk kanë asnjë mënyrë për të nxjerrë, njohur apo vlerësuar kritikat e dobishme. Të gjithë janë të bllokuar në sallat e pasqyrave që reflektojnë tek ata atë që duan të shohin dhe dëgjojnë.

Marrëdhënia e anasjelltë ndërmjet rritjes së lartë të njerëzve në një hierarki dhe saktësisë së reagimeve që ata marrin mund të kapërcehet nëse një lider kërkon në mënyrë agresive pikëpamje të kundërta.

Por është pothuajse e pamundur të gjesh pikëpamje të kundërta në një sistem totalitar ku disidenca shpesh ndëshkohet. Një nga virtytet e mëdha të një demokracie janë unazat e shumta të reagimit – kanalet e saj të shumta për të shprehur pikëpamje alternative dhe për të shprehur të vërteta të pakëndshme.

Në fund të fundit, demokracia amerikane e ndaloi Trumpin të bënte edhe më shumë dëm sesa ai.

Megjithatë, kur njerëz si Trump, Putin dhe Xi marrin vendime të tmerrshme, bota vuan. Bota madje mund të asgjësohej.

(Robert Reich, një ish-sekretar i punës i SHBA-së, është profesor i politikave publike në Universitetin e Kalifornisë në Berkeley dhe autor i librit Saving Capitalism: For the Many, Jo the Pak dhe The Common Good. Libri i tij i ri, The System: Who Rigged It, How We Fix It, doli tani. Ai është një kolumnist i Guardian US)