Shoqëria civile në Kosovë nuk po tregohet mjaftueshëm aktive për trajtimin e shqetësimeve të mëdha të qytetarëve, siç janë niveli i lartë i papunësisë, varfëria, korrupsioni e së fundi edhe niveli i lartë i ndotjes së ajrit në Prishtinë.

Ky pasivitet, sipas vetë përfaqësuesve të shoqërisë civile, bëhet edhe më i “vrazhdë” kur i shtohet edhe neglizhenca e institucioneve për t’i adresuar shqetësimet e përditshme të qytetarëve.

Në Kosovë janë të regjistruara mbi 8,000 organizata joqeveritare, por vetëm 300 prej tyre janë aktive në gjithë territorin e vendit.

Kushtrim Kaloshi, drejtor i Qendrës së Trajnimeve dhe Burimeve për Avokim (ATRC), thotë se shoqëria civile kohëve të fundit nuk është duke luajtur rolin e saj, në mënyrë që siç thotë ai, kërkesat e tyre të adresohen nga pushteti qendror dhe ai lokal.

“Shoqëria civile është aktive në ngritjen e disa shqetësimeve apo çështjeve. Në disa raste shoqëria civile e organizuar ose me një iniciativë personale të disa liderëve të saj ka ngritur shqetësimet e publikut, por jo edhe sa duhet, duke pasur parasysh problemet dhe numrin e madh të çështjeve që duhet të adresohen e që nuk po adresohen nga institucionet publike”, thotë Kaloshi.

Sipas tij, shoqëria civile duhet të bëjë presion, qoftë për të ndryshuar situatën ose qoftë si lloj presioni për të filluar procedurat për të ndryshuar gjendjen në shumë fusha.

Ndërkohë, qytetarë të anketuar nga Radio Evropa e Lirë thonë se reagimi i shoqërisë civile ose është i vonshëm, ose pasiv.

“Shoqëria civile duhet të luajë një rol aktiv. Ata (pjesëtarët e shoqërisë civile) kanë mundësinë që të intervenojnë në përshpejtimin e disa temave që janë tema për të diskutuar dhe trajtuar nga institucionet publike. Aktualisht, mungon një aktivizim i shoqërisë civile në vend”, thotë Artan Kurshumliu, qytetar.

Sociologu Besnik Peci thotë për Radion Evropa e Lirë se janë një varg problemesh që qytetarët kanë, e që sipas tij, është pritur që të ketë një reagim më i madh.

“Reagimi i qytetarëve nuk është në nivelin e duhur që të arrijë deri tek instancat më të larta të shtetit, në mënyrë që këta të fundit t’i marrin seriozisht ankesat e qytetarëve. Kjo heshtje dhe ky reagim minimal po ndodh për shkak të instalimit të një modeli joadekuat që e kanë arritur institucionet të vendosin te qytetarët. Qytetarët, pavarësisht, se për çka po reagojnë, ato nuk po merren parasysh. Kur nuk ka ndikim në përmirësim të gjendjes ato (reagimet e qytetarëve) pushojnë për të vepruara”, vlerëson Peci.

Shoqëria civile, shton sociologu Peci, duhet të jetë më e unifikuar dhe kërkesat e tyre tek institucionet të shkojnë nga një grup i organizatave të shoqërisë civile në mënyrë që të merren në konsideratë.

Përfaqësues të shoqërisë civile në të kaluarën kishin ngritur zërin në disa nga temat siç ishin shtrenjtimi i energjisë elektrike, niveli i lartë i korrupsionit, papunësia, ndotja e ajrit, por që të shumtën e rasteve, thotë Kushtrim Kaloshi nga ATRC-ja, këto organizime nuk kanë marrë vëmendjen e institucioneve të vendit.

“Ka raste që shoqëria civile përmes deklaratave, përmes qëndrimeve të unifikuara dhe të nënshkruara ka vënë qëndrimet e veta, megjithatë nuk është se po merren në konsideratë nga vendimmarrësit dhe kjo mund të jetë arsyeja që shoqëria civile nuk po e luan rolin e saj”, thekson Kaloshi.

Shoqëria civile konsiderohet të jetë më aktive në rrjetet sociale. Përmes postimeve në faqet e tyre në Facebook dhe Twitter, shoqëria civile shumë herë ka ngritur shqetësimet e qytetarëve.

Kjo formë ka zëvendësuar reagimet që shoqëria civile ka pasur në të kaluarën, por që kjo thuhet se nuk ka sjell dobi në përmirësimin e problemeve të qytetarëve që ata kanë pasur rreth papunësisë, nivelit të lartë të korrupsionit në institucione apo çështjet tjera që ata preokupohen./REL/