Kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti tha se reciprociteti ndaj Serbisë do të ishte politikë shumë më e qëlluar dhe më e drejtë se sa tarifa 100 për qind, pasi që sipas tij e njëjta do të mirëkuptohej edhe nga faktorët ndërkombëtar.

Në intervistën për Zërin e Amerikës, Kurti tha se Këshilli i partisë do të vendosë për kandidimin e tij si kryeministër ndërsa bën thirrje për krijimin e një koalicioni parazgjedhor me Lidhjen Demokratike të Kosovës, e që sipas tij do të ishte koalicion fitues i zgjedhjeve.​

Zoti Kurti, Kosova ndodhet para një procesi të ri zgjedhor, pas dorëheqjes së kryeministrit Ramush Haradinaj. Si e shihni ju situatën aktuale politike?

Albin Kurti: Besoj që tash qytetarët janë shumë më entuziast sepse vendimi për politikën po del prej një qeverie të pakicës dhe po kthehet tek qytetari i Republikës që janë edhe burim i sovranitetit e do të duhej që përmes zgjedhjeve të lira dhe demokratike edhe t’ua rifreskojnë legjitimitetin institucioneve por njëkohësisht t’i zgjedhin njerëzit shumë më të mirë, shumë më të ndershëm, shumë më të guximshëm dhe njerëzit të cilët interesat e veçanta nuk i kanë primare por gjithsesi atë të përgjithshëm.

Si e keni parë qeverinë Haradinaj, për gati dy vite sa ishte në pushtet?

Albin Kurti: Së pari ata e formuan qeverinë duke ju falënderuar disa deputetëve që nga koalicioni në atë kohë LAA (Lidhja Demokratike, Alternativa dhe Aleanca Kosova e Re) i LDK-së dolën dhe ndërruan anën ndërkaq më pastaj e mirëmbajtjen vetën duke ju falënderuar disa deputetëve tjerë të cilët nga lëvizja Vetëvendosje dolën, pra ka qenë një lloj qeverisje artificiale e cila e ka pasur një kryeministër që kishte dyfish më shumë parti në koalicion se sa deputetë të partisë së tij në Kuvend dhe që do të mbahet mend për nepotizmin, shpërdorimin, do të mbahet mend për numrin e madh të zëvendës ministrave, për rritjen e pagës vetvetes dhe kështu me radhë. Pas 29 shtatorit të vitit të kaluar, pas asaj proteste masive kishte një pozicionim të drejtë kundër aventurës së presidentit për shkëmbim territorial mirëpo kjo ishte tepër pak dhe tepër vonë. Sidoqoftë është mirë që po shkon kjo qeveri përfundimisht, gjatë e ka çuar dhe kemi nevojë për një qeverisje të re që do të jetë stabile dhe do ta përfundoj mandatin. Legjislatura e katërt e kishte qeverinë mezi tri vjeçare, legjislatura e pestë as dy vjet e gjysmë ndërsa kjo legjislaturë e gjashtë e kishte qeverinë me më pak se dy vjet, kemi nevojë për një qeverisje stabile me katër vjet e cila i jep prioritet zhvillimit ekonomik, investimeve kapitale të përqendruara në punësim, luftimit të krimit dhe korrupsionit dhe sidomos cilësisë së arsimit dhe lidhjes së arsimit me ekonomi.

Ju keni bërë thirrje për krijimin e një koalicioni parazgjedhor që do të krijonte qeverinë e re të vendit pas zgjedhjeve. Me kënd preferoni këtë koalicion por edhe kënd e përjashtoni?

Albin Kurti: Bashkë me Lidhjen Demokratike të Kosovës, lëvizja Vetëvendosje i ka bashkërenduar hapat në opozitë për gjatë gati afër këto dy viteve dhe ne jemi ndarë të kënaqur nga ky bashkëpunim. Ka pasur sinqeritet, ka pasur seriozitet mirëpo bashkërendimi i hapave është i rëndësishëm që të kaloj në fazën e një plani të përbashkët dhe ne besojmë që formimi i një koalicioni parazgjedhor do të bënte që zgjedhjet e radhës të cilat do të jenë ose në fund të shtatorit ose në fillim të tetorit të jenë festë e demokracisë, meqenëse një koalicioni të tillë nuk do të kishte kush t’i dal përpara por edhe shumë votues mbase edhe janë zhgënjyer me institucionet në përgjithësi për të mos thënë edhe me politikën do të ri zgjoheshin në mënyrë që ta kthejnë Kosovën në binarët e zhvillimit e të drejtësisë, prandaj ne themi hapur që jemi të interesuar për një koalicion të tillë sepse ishim opozita e vërtetë e cila duhet të shndërrohet në qeverisje të mirë.

Zoti Kurti, ju gjatë kësaj jave patët një takim me kryetarin e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Isa Mustafa. Për çka diskutuat, a ishte temë edhe koalicioni parazgjedhor?

Albin Kurti: Ne kemi shprehur vullnetin e mirë dhe gjithashtu kemi shprehur optimizmin që kemi. Unë nuk kam rezultate shumë konkrete në këtë proces që do të mund të bëja një njoftim publik për to, kur t’i kemi ato rezultate natyrisht që nuk do të hezitojmë që menjëherë të njoftojmë opinionin publik por besoj që ka më shumë arsye për të shpresuar që përfundimisht po i vjen fundi kapjes së shtetit meqenëse thellësia e krizës në Kosovë nuk matet ma me korrupsionin në institucione por me institucionet në korrupsion, pra është një nivel i ri i degradimit të shtet ndërtimit në Kosovë dhe shtangimit socio-ekonomik. Kemi nevojë për investime në ekonomi, kemi nevojë për punësim pa diskriminim, kemi nevojë për hov në integrime evropiane, kemi nevojë për qeverisje e cila e zvogëlon qeverinë dhe e rritë shtetin e jo sikurse ishte deri më sot. Pra ky dakordim tematik e problemor me kryetarin e LDK-së Isa Mustafa tashmë të rizgjedhur, gjithashtu edhe ideja që kemi nevojë për një qeverisje e cila është efikase dhe e cila nuk ekziston për vetveten, kundërshtimit që ja kemi bërë të dy ne buxhetit të vitit 2019 dhe humnera ku e kanë hedhur Kosovën besoj që problem të cilat i kemi le të themi nga e kaluara dhe dallimet që i kemi ekzistuese në të tashmen i minimizon karshi vullnetit për të ardhmen, me ç ‘rast idealet do t’i mirëmbajmë sepse interesi i përgjithshëm do të jetë mbi çfarëdo interesi të veçantë.

Zoti Kurti dallimet me Lidhjen Demokratike të Kosovës a qëndrojnë tek pozita e kryeministrit dhe a do të jeni kandidat për kryeministër?

Albin Kurti: Sa i përket lëvizjes Vetëvendosje këtë e vendos Këshilli i Përgjithshëm, shumë shpejt do të mund ta bëj këtë edhe Lidhja Demokratike e Kosovës do t’i ketë le të themi diskutimet e brendshme për këto çështje, por ne jemi dakorduar që njëherë të kemi një lloj harmonizimi programor i cili i paraprinë çfarëdo përgjegjësie me emra të veçantë. Nëse duam ta luftojnë krimin dhe korrupsionin, nëse duam që të marr fund kapja e shtetit atëherë unë besoj që shumë gjëra do të jenë më të kollajshme për t’i zgjidhur dhe dakorduar.

A do të bënit koalicion parazgjedhor, në qoftë se do të duhej të hiqni dorë nga kandidimi për postin e kryeministrit?

Albin Kurti: Po them, këtë nuk e vendos unë si kryetar i lëvizjes, as si Albini aktivist por këtë do ta diskutojmë në Këshill të Përgjithshëm veç se po them edhe njëherë varet se çka duam. Po e deshëm entuziazmin e qytetarëve për fitore masive që është e domosdoshme atëherë unë besoj që shumë kollaj do të mund ta zgjidhim këtë dilemë nëse e ka ndokush.

A jeni të gatshëm të shkoni vet si lëvizje në zgjedhje, pra pa koalicione parazgjedhore?

Albin Kurti: Pa dyshim, unë besoj që lëvizja Vetëvendosje do të fitoj sepse Kosova duhet të ndryshoj por e pranoj, a do të fitojmë me koalicion parazgjedhor apo pas zgjedhjeve, kjo një mend është çështje.

Cilën preferoni ju më shumë?

Albin Kurti: Unë preferoj që të fitojmë me koalicion parazgjedhor sepse në momentin që bëhet koalicioni lëvizja Vetëvendosje dhe Lidhja Demokratike e Kosovës atëherë fushata bëhet e qetë, afirmative, pozitive, do të ketë shumë më pak polemika se sa kur garojmë ndaras sepse po garuam të gjithë ndaras fushata bëhet më e egër dhe në anën tjetër të gjithë ata që do t’i humbin zgjedhjet do ta dinë këtë para zgjedhjeve, me fjalë tjera nuk do të ketë njerëz që hidhërohen pas zgjedhjeve, po garuam veçmas do të mund të mendojnë se fitojnë, do t’iu nevojiten zgjedhjet të kuptojnë se kanë humbur e mandej do të mund të hidhërohen edhe të mbajnë inat mirëpo koalicioni LDK-Vetëvendosje është ai i cili i përcakton edhe fituesit edhe humbësit paraprakisht dhe na jep energjinë edhe kohen e mjaftueshme më se të mjaftueshme që të përqendrohemi tek qeverisja e ardhshme e mirë e nuk do të kemi kohë për të humbur, meqenëse tepër shumë na kanë humbur këta në këto më pak se dy vite që keq qeverisën.

Zoti Kurti a ka ndonjë parti që nuk do të bëni koalicion parazgjedhor por edhe pas zgjedhor?

Albin Kurti: Besoj që ka një konsensus tashmë shoqëror se ajo çfarë duhet të ndodh pas këtyre zgjedhjeve është një lloj pauze e Partisë Demokratike të Kosovës në opozitë. Kjo është në të mirën e Kosovës dhe në të mirën e tyre, ka prej tyre që nuk mund ta kuptojnë këtë gjë por unë besoj që edhe strukturave partiake të PDK-së i leverdisë që ta kalojnë një mandate së paku në opozitë, që shteti të bëhet më mirë por edhe partia e tyre të filloj të ri ekzistoj. Po them të ri ekzistoj për shkak se PDK-ja realisht sot nuk është parti, Partia Demokratike e Kosovës e ka kapur shtetin dhe e humbur vetveten, për ta rikthyer vetën duhet të dal jashtë shtetit e këtë e mundëson mirë e shpejt askush tjetër sikurse koalicioni parazgjedhor LDK-Vetëvendosje.

Zoti Kurti, nëse do të bëheni kryeministër, çfarë do të bënit me tarifat ndaj mallrave serbe. A do t’i hiqni apo me çfarë kushte do ta bënit një gjë të tillë?

Albin Kurti: Ne prej fillimit kemi pasur politikën tonë të qartë, reciprocitet me Serbinë dhe kur është vendosur taksa 100 për qind ne e kemi përmendur edhe atëherë reciprocitetin si politikë shumë më të qëlluar e më të drejtë se sa tarifa 100 për qind. Po them kështu sepse kur thua një mall serb nuk duhet të kushtoj pesë euro por duhet të kushtoj dhjetë euro, po ja vendos vetës njëfarë çmimi dhe kjo nuk i lë shije të mirë integritetit dhe dinjitetit, më mirë është reciprociteti i plotë por kemi shprehur edhe qëndrimin tonë se kur Serbia ka dy herë në javë (Aleksandër) Vuçiç, (Ana) Brnabiç, (Ivica) Daçiç, (Aleksandër) Vulin e kërkojnë heqjen e tarifës 100 për qind është e pamundur që të bëhet një gjë e tillë. Pra, edhe zyrtarët ndërkombëtarë fatkeqësisht ngjanin te populli i Kosovës si zëdhënës të kërkesave të Beogradit. Ne jemi për reciprocitet të plotë dhe për shkak se (Aleksandër) Vuçiç e ka kërkuar heqjen e kësaj tarife dhe kemi deklaruar se nuk do të jemi për ta hequr atë. Por, me qeverisjen e Vetëvendosjes ne do të rikthehemi tek politika e duhur e kriterit të reciprocitetit në marrëdhëniet e shëndosha bilaterale.

Do të thotë që nuk përjashtoni që tarifat do të pezullohen dhe të shkohet me një masë të reciprocitetit?

Albin Kurti: Reciprociteti me Serbinë nënkupton që Serbia nuk do të mund të fus mallra në Kosovë sepse ju e dini që certifikatën e prodhimit të mallit në Kosovë me Republika e Kosovës ata nuk e pranojnë pra efektivisht malli i Serbisë nuk do të mund të hyjë, bile tash mund të hyjë nëse janë të gatshëm të paguajnë tarifën. Ne duam reciprocitet dhe unë besoj që reciprocitetin faktorët ndërkombëtarë përfshirë këtu Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kuptojnë shumë më mirë pra e mirëkuptojnë se sa edhe tarifën 100 për qind.

Kur po flisni për faktorët ndërkombëtarë, këto ditë vendet e Quint-it lëshuan një deklaratë ku bëhej thirrje për vazhdimin e bisedimeve ndërmjet Kosovës e Serbisë. Ata kërkuan po ashtu që Kosova të largoj tarifat ndaj mallrave serbe ndërsa Serbia të ndal fushatën për heqjen e njohjeve ndaj Kosovës. Si e patë këtë deklaratë?

Albin Kurti: Fushata e Serbisë kundër njohjeve të Kosovës sidomos kundër anëtarësimit tonë në Interpol ka qenë më shumë shkasi i tarifës se sa qëllimi ose arsyeja. Prandaj ne themi që është e domosdoshme të kemi dialog parimor me Serbinë, dialog simetrikë ku kryeministri i ardhshëm e merr përgjegjësinë dhe nuk e eviton atë, ne jemi republikë parlamentare dhe nuk jemi republikë presidenciale dhe ky dialog duhet të jetë i përgatitur mirë. Ne duam që bashkëpunojmë ngushtë me Bashkimin Evropian si ndërmjetësues dhe me përfaqësuesin edhe të lartë të tij për politikë të jashtme edhe me atë që do të jetë si ndërmjetësues special për raportet e Kosovës me Serbinë. Besojmë që korniza e integrimeve evropiane është mjaftueshëm e pasur për të sh ‘tensionuar raportet tona mirëpo ne po konsiderojmë që nuk i kemi ndonjë borxh Serbisë. Pra, besojmë që Serbia na ka borxh neve, kërkesat tona ndaj Serbisë asnjëherë nuk janë elaboruar nga qeveritë e mëhershme dhe kjo do të duhej të bëhej sa më shpejt me qeverinë e ardhshme. Prioritet i imi do të jetë sundimi i ligjit, punësimi në ekonomi për të gjithë qytetarët sepse nuk mund të punësohemi të gjithë në zyra të shtetit, do të jetë rritja e sektorit privat dhe do ta kemi edhe dialogun me Serbinë parasysh, me ç ‘rast duhet të ketë edhe një komision i cili e shikon gjendjen e atyre 33 marrëveshjeve sepse është një trashëgimi e qeverive të mëhershme që është regjistruar në Bruksel e duhet të shohim se çka duhet të bëjmë dhe mund të bëjmë me to.

Si mund të arrihet një zgjidhje me Serbinë, sipas jush?

Albin Kurti: Unë mendoj që me Serbinë do të arrihet zgjidhja kur do të kemi qeverisje dinjitoze në Kosovë, kur do ta kuptojmë që jo vetëm konsensusi nacional por gjithashtu edhe fuqia e shtetit është vendimtare për marrëdhënie të shëndosha. Por, duhet t’ia bëjmë më dije edhe Serbisë se ajo duhet të dalloj jo vetëm për nga mënyra por edhe nga qëllimet prej regjimit të (Slobodan) Millosheviçit aq më tepër kur këtë vit ne i patëm njëzet vjetorët e qindra masakrave anembanë Kosovës. Serbia na ka neve borxh dhe na nevojitet një qeveri e cila nuk frikësohet që ta thotë hapur dhe ta kërkoj këtë borxh ndaj shtetit të Kosovës. Unë jam për sa më shumë të drejta për serbët në Kosovë por jo territor për Serbinë.

Kosova gjatë tërë këtij viti u përball me trysni nga faktorët ndërkombëtar për të pezulluar tarifat ndaj mallrave serbe ndërsa po shihet si një bllokues i bisedimeve me Serbinë. Nëse vini në qeveri me siguri që do të përballeni edhe ju me këto trysni, si do ta përballoni këtë?

Albin Kurti: Po e them shumë qartë, reciprociteti është parimi që e zgjidh gjithçka. Fakti se ishte tarifë dhe ngjante si gjobë ndëshkuese na vendos neve në bankën e të akuzuarve në arenën ndërkombëtare padrejtësisht. Po të ishte reciprocitet nuk do të ishte gjithë kjo trysni. Pra nuk u shtrua në mënyrë parimore por u shtrua në përqindje materiale prandaj u bë edhe i kollajshëm sulmi i Serbisë ndaj Kosovës në arenën ndërkombëtare.

Deklarata e fundit e vendeve të Quinit-it a e shihni si një angazhim shtesë të tyre për zgjidhjen e çështjes ndërmjet Kosovës e Serbisë. A e mirëprisni një gjë të tillë?

Albin Kurti: Po sigurisht, ata kanë vënë në kundërpeshë dy gjëra pra heqjen e tarifës por edhe ndërprerjen e fushatës së Serbisë kundër njohjeve të Kosovës mirëpo le ta themi hapur Serbia nuk merr një vendim të tillë për ta ndërprerë fushatën për njohje të Kosovës, realisht edhe vet sipas deklaratës së Quint-it është e pamundur heqja e tarifës sepse neve na nevojitet një vendim i Serbisë që ajo askund, asnjëherë nuk do ta luftoj Kosovën sa i përket anëtarësimeve në arenën ndërkombëtare, e ju e dini që në UNESCO dhe Interpol nuk hyjmë dot edhe për shkak të shpifjeve të Serbisë, prandaj topi realisht edhe me këtë deklaratë është në anën e Serbisë. Nevojitet një deklarim i Serbisë zyrtar, publik i cili thotë se ne nuk do të bëjmë më asnjë hap, asnjë angazhim kundër njohjes së Kosovës në organizmat ndërkombëtarë ose në njohjen e shtetësisë së saj në aspektin elementarë. Pra, unë nuk shoh se si Serbia do ta bëj atë aq më pak në një të ardhme të afërt. Njëherë i kemi zgjedhjet në Kosovë, le të përqendrohemi tek zhvillimi demokratik dhe ekonomik sepse kjo i ndihmon edhe dialogut parimor me Serbinë.