David L. Phillips, ish-këshilltar i Lartë i Departamentit të Shtetit gjatë administrimit të Bill Clintonit, Xhorxh Bushit dhe Barak Obamas në një intervistë ekskluzive për abresh.info ka folur për zhvillimet politike në Kosovë.

Në këtë intervistë Philips ka komentuar lidershipin e ri, situatën me pandeminë, dialogun Kosovë-Serbi dhe integrimet evropiane.

arbresh.info: Kosova ka formuar institucione të reja. Të tre udhëheqësit janë nga Vetëvendosje. Si e vlerësoni lidershipin e ri të Kosovës?

Phillips: Vetëvendosje rrëmbeu zgjedhjet dhe ka të drejtë të caktojë anëtarët e partisë në poste të rëndësishme udhëheqëse në qeverinë e Kosovës. Sidoqoftë, kontrollet dhe ekuilibrat janë të rëndësishëm për qeverisjen e mirë. Vetëvendosje mund të përfshijë përfaqësues nga partitë e tjera duke i emëruar ata në pozitat e deputetëve. Vetëvendosje do të gjykohet nga mënyra se si qeveris, jo nga ai që emëron.

arbresh.info: Kosova është ndër vendet të pakta në rajon që ka arritur të vaksinojë popullatën, duke ecur me hapa shumë të ngadaltë të imunizimit të popullatës.

A ka vend për të refuzuar vaksinat ruse dhe kineze vetëm sepse ato nuk e kanë njohur Kosovën?

Phillips: Shëndeti publik është përparësia kryesore. Qeveria e Kosovës duhet të mirëpresë vaksinat nga çdo burim, përfshirë Rusinë dhe Kinën. Në të njëjtën kohë, Qeveria e Kosovës duhet t’i bëjë thirrje publike Rusisë dhe Kinës që ta njohin Kosovën dhe të vendosin marrëdhënie diplomatike. Zyrtarët e Kosovës duhet të bëjnë të qartë se pranimi i vaksinave nga Rusia dhe Kina nuk do të ketë asnjë ndikim në politikën e Kosovës ose marrëdhëniet e saj ndërkombëtare.

arbresh.info: Çfarë qasje duhet të ketë udhëheqja e re në lidhje me njohjen e Kosovës nga pesë vendet e Bashkimit Evropian?

Phillips: Duhet t’u bëjë thirrje pesë mosnjohësve të BE të vendosin marrëdhënie zyrtare diplomatike me Kosovën, duke njohur Kosovën brenda kufijve të saj aktual. Si një hap drejt njohjes, BE duhet të shtrijë liberalizimin e vizave për mbajtësit e pasaportave të Kosovës në mënyrë që ata të mund të udhëtojnë në Evropë. Liberalizimi i vizave është vonuar shumë.

arbresh.info: A besoni se kjo udhëheqje kosovare do të jetë në gjendje të përfundojë marrëveshjen Kosovë-Serbi dhe cila besoni se duhet të jetë marrëveshja më e pranueshme për të dy palët?

Phillips: Kapitulli 35 kufizon aspiratat e Serbisë për në BE derisa Serbia të njohë Kosovën dhe të vendosë marrëdhënie të mira fqinjësore. Beogradi duhet të kujtohet se Kapitulli 35 është i hekurt. Kosova është sovrane dhe e pavarur. Nuk ka kthim prapa pararendëse në status quo. Sidoqoftë, SH.B.A.-të duhet të luajnë një rol më të fuqishëm të ndërmjetësimit. Në frymën e bashkëpunimit trans-Atlanik, administrata e Biden dhe BE duhet të finalizojnë kushtet e një marrëveshjeje për njohjen reciproke dhe ta paraqesin atë në Kosovë dhe Serbi si një marrëveshje të përfunduar. Nuk ka më bisedë. Merre ose lëre. Serbia ulet në tryezën e negociatave, ndërsa minon përpjekjet e Kosovës për të fituar një njohje më të madhe globale. Kjo është e papranueshme.

arbresh.info: Si e vlerësoni qasjen e BE-së në lidhje me vendet e Ballkanit Perëndimor dhe a besoni se këto vende do të jenë pjesë e këtij unioni në të ardhmen?

Phillips: BE vuan nga lodhja e zgjerimit. Do të duhet kohë para se Serbia dhe Kosova të bëhen anëtare të plota. Ndërkohë, vendet në Ballkanin Perëndimor duhet të sillen si anëtarë të BE, duke ngulitur sundimin e ligjit, duke mbrojtur të drejtat e pakicave dhe duke luftuar korrupsionin. Anëtarësimi nuk është një dhuratë. Ajo është e fituar. /arbresh.info/