Duke folur për Bosnje Hercegovinën dhe Kosovën, shkencëtari politik me famë botërore, Francis Fukuyama, nuk mendon që Amerika ka qenë e suksesshme kudo në ndërtimin e shteteve.

Por, sipas tij, ky nuk është domosdoshmërisht faji i Shteteve të Bashkuara, transmeton arbreshinfo.

“Fuqitë e huaja, në përgjithësi, kanë kapacitet të kufizuar për të ndërtuar shtete. Ne mund të japim para dhe këshilla për krijimin e një forumi kombëtar policor ose të ministrisë së ushtrisë ose të financës, mund të japim mbështetje teknike, por ajo që është e rëndësishme për një shtet është legjitimiteti. Nëse njerëzit nuk besojnë në legjitimitetin e autoritetit shtetëror atëherë ajo nuk do të jetë e suksesshme. Kjo është diçka që një fuqi e jashtme ka vështirësi të bëjë,” është shprehur Fukuyama, në një intervistë për EWB.

Duke folur për Ballkanin Perëndimor, ai mendon se ekziston një lidhje midis populizmit dhe problemeve në demokracitë, transmeton arbresh.info.

“Unë mendoj se një nga sfidat më të mëdha të demokracive është të marrësh në një kohë të vështirë, vendime të vështira. Mund të shohim se sa i përket infrastrukturës, disiplinës së buxhetit, shumë gjëra që krijojnë dhimbje për disa qytetarë. Demokracitë kanë tendencë për t’i larguar këto vendime, të mos jenë në gjendje të arrijnë konsensus mbi ta. Kjo pastaj krijon këtë perceptim se qeveritë demokratike janë të dobëta dhe pastaj ju keni një kërkesë për udhëheqje të fortë, për një njeri të fortë që do të kalojë të gjitha grindjet e parlamenteve demokratike. Unë mendoj se kjo është arsyeja pse ju keni njerëz si Orban, Putin apo Modi në Indi, dhe në një farë mënyre Donald Trump është gjithashtu një produkt i kësaj.”

Kultura nuk është vetëm diçka që jepet domosdoshmërisht, sipas autorit të librit “Fundi i Historisë dhe njeriu i fundit”, dhe se ajo është formuar nga njerëz. Ajo gjithashtu është formuar nga suksesi i dukshëm i modeleve të ndryshme.

“Nëse jeni reformator lokal në Ballkanin Perëndimor, nuk mund të bëni shumë për këtë. Çfarë mund të bëni është të bëni axhendë konkrete për të zgjidhur disa nga problemet ekzistuese. Reforma politike duhet të fillojë me çështjet konkrete që njerëzit duan të kenë zgjidhur dhe nëse politikisht mund ta sillni këtë, atëherë automatikisht fitoni legjitimitetin që vjen nga ky lloj suksesi.“

Duke folur për nacionalizmin, Fukuyama thotë se ka nacionalizëm të mirë dhe ka nacionalizëm të keq.

“Të gjitha vendet kanë nevojë për një identitet kombëtar. Ata duhet të kenë një mënyrë për të komunikuar dhe për të bashkëpunuar. Njerëzit duhet të besojnë se ata jetojnë në të njëjtën bashkësi politike themelore nëse do të jetë e qëndrueshme.”

Nga ana tjetër, thotë se nëse nacionalizmi bazohet në përkatësi etnike ose fetare ose ndonjë karakteristikë tjetër që nuk është vullnetare, atëherë ajo mund të bëhet e ngushtë dhe përjashtuese dhe gjithashtu mund të bëhet agresive.

“Kjo ka qenë garë e madhe midis këtyre formave pozitive dhe negative të identitetit kombëtar, dhe për fat të keq, në Ballkan është forma negative që ka dominuar për pjesën më të madhe të historisë së këtij rajoni.”

Kohët e fundit kemi parë një përshkallëzim të një krize në marrëdhëniet midis Rusisë dhe Perëndimit. Fukuyama thotë së është e mundur që Ballkani Perëndimor të bëhet një lloj shesh lojërash ose vendndodhjeje e një lufte të ndërsjellë.

“Rusët kanë lëvizur tashmë në një mënyrë të caktuar në një bazë të kohës së luftës. Ata mendojnë se ata janë në një konflikt afatgjatë me BE-në dhe Shtetet e Bashkuara. Nëse nuk jemi të kujdesshëm, ajo mund të përshkallëzohet në një konflikt të vërtetë. Sigurisht, ajo që po bëjnë në fushën kibernetike është pothuajse një deklaratë e luftës dhe ata po ndërhyjnë në institucionet themelore demokratike në vendet e tjera.”

Francis Fukuyama, shkencëtar politik me famë botërore  është i njohur gjerësisht për pretendimin se fundi i Luftës së Ftohtë la demokracinë liberale si e vetmja ideologji e mbetur dhe fazën përfundimtare të evolucionit të shoqërive njerëzore./arbresh.info/