Për luftërat dhe heroizmin e Isa Boletinit, tash e disa dekada, qytetarët kanë pasur mundësi të lexojnë shumë gojëdhëna, libra dhe broshura të ndryshme. Por, të paktë janë ata që veprat e Boletinit i kanë shndërruar në këngë rapsodike.

Pikërisht në përvjetorin e 104-të të shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, për të cilën Isa Boletini kishte luftuar, ka dalë nga shtypi libri i autorit Isa Behrami me titullin “Tinguj Çiftelie – Rapsodi” .

Në veprën e Isa Behramit janë thurë shumë vargje kushtuar betejave dhe luftërave për çlirim dhe formim të shtetit shqiptar, në të cilat mori pjesë Isa Boletini.

Rapsodia “Tinguj çiftelie” është ndërtuar në frymën e folklorit, përkatësisht në stilin e këngëve popullore, bazuar në fakte historike që dalin nga biografët e Isa Boletinit.

Isa Behrami tregon dashurinë për këngë të vjetra e si burim i ka tingujt e lahutës së babait të tij, Behramit.

“Që kur isha i vogël, dëgjoja me ëndje këngë kreshnike, të cilat i këndonte babai me lahutë”, rrëfen ai.

Behrami thotë se ka lexuar pothuajse gjithçka është botuar për jetën dhe veprën e heroit kombëtar, Isa Boletinit. Ato ishin pikënisje e idesë së tij për të shndërruar çdo luftë të Boletinit në këngë.

Këngët e Isa Behramit bazohen në fakte të dëshmuara dhe të pranuara thuajse nga të gjithë historianët, studiuesit e folklorit dhe të letërsisë, madje edhe nga shumë poetë shqiptarë.  “Vënia në pah dhe argumentimi edhe në vargje i këtyre ngjarjeve, ishte qëllimi im kryesor”, tregon ai.

“Pas luftës së fundit në Kosovë, fillova t’i shkruaj disa këngë mbi bamat e këtij heroi: si lufta në ,,Koriten e Gurit” ,,Caraleva” ,,Vlora’ që përbëheshin nga mijëra vargje”, thotë Behrami, duke treguar se fillimisht kishte menduar që t’ia ofrojë një këngëtari me çifteli për t’i kënduar.

Por, pas një pune këmbëngulëse, Behrami për 5-6 vjet ka shkruar mbi 22 këngë me rreth 10 mijë vargje, të cilat janë përfshirë në librin ,,Tinguj çiftelie-rapsodi”.

“Nëse ia  kam dalë sadopak që të plotësoj fondin e këngëve popullore mbi heroizmat e Isa Boletinit, unë do të isha njëri nga njerëzit më të lumtur të Kosovës”, thekson ai.

Për këtë duket të jetë i bindur prof. dr. Adem Zejnullahu, i cili në recensionin e këtij libri shkruan se në veprën e Isa Behramit janë paraqitur të gjitha format e kundërshtimeve të Isa Boletinit me sulltanët dhe krajlat e ndryshëm, si edhe veprimet luftarake që e karakterizojnë heroizmin e luftëtarëve dhe gjakderdhjen për mbrojtje të interesave të atdheut.

“Tinguj çiftelie – rapsodi e Isa Behramit është krijuar kryesisht në dialektin e veriut, në një gegërishte që është fare e afërt me gjuhën e këngëve epike historike. Vepra përmban shumë sintakso stilema karakteristike për poezinë popullore të Veriut. Ajo në aspektin gjuhësor dhe, përgjithësisht, në karakteristikat e gjuhës figurative, ka ngjashmëri edhe me veprën e famshme të Gjergj Fishtës “ Lahuta e Malësisë”, shkruan Zejnullahu, i cili është njëri ndër ekspertet më të njohur të folklorit.

Zejnullahu shkruan më tej se vepra e Isa Behramit, ”Tinguj çiftelie”, bën pjesë në veprat e rralla të këtij lloji dhe ka një stil të rrjedhshëm përplot me figuracion të njohur nga epika jonë historike dhe lexohet me kënaqësi nga lexuesi.

“Pjesë të veçanta të kësaj vepre mund edhe të këndohen njësoj siç këndohen këngët epike historike me përcjellje përkatëse të veglave të muzikës popullore”, shkruan më tej në recensionin e këtij libri.

Nga ana tjetër, Isa Behrami, duke folur për figurën e Isa Boletinit thotë se ai për qëllim kryesor e kishte bashkimin dhe mbrojtjen e katër vilajeteve shqiptare.

“Me këtë bindje, në Nëntorin e 1912 -ës, Isa Boletini zgjodhi rreth 300 luftëtarë dhe me shpejtësi kaloi alpet shqiptare e zbriti në Vlorë që të përkrahë plakun patriot, Ismail Qemailin, ta mbronte pavarësinë e shtetit shqiptar”, shton ai.

Isa Behrami ka lindur në Vinarc të Epërm, komuna e Mitrovicës. Ai u diplomua më 1975 në Degën Gjuhë Shqipe dhe Letërsi në Universitetin e Prishtinës.

Më 1978 filloi punën e lektorit në Televizionin e Prishtinës (RTP), deri në fund të vitit 1980. Ai ka punuar si mësimdhënës dhe drejtor në shumë shkolla fillore dhe të mesme të Mitrovicës.

Më 2012 botoi monografinë “Lugina e Ibrit të Epërm”, një  libër me rreth 400 faqe ku, ndër materiale të tjera lidhur me kulturën, botohet edhe punimi “E folmja e Luginës së Ibrit të Epërm” me 24 faqe, si dhe një këngë popullore historike me mbi 270 vargje, e zbuluar prej tij në Vinarcin e Ulët.

Me mbledhjen e folklorit tonë merret në mënyrë sporadike që nga fundi i viteve ’60, ku shumë shpejt pritet të botojë librin e radhës me përmbledhje të anekdotave.