Korporata Energjetike e Kosovës përmes një komunikimi me media, në Ditën e Tokës sot ka rikujtuar projektet e realizua në mbrojtje të mjedisit.

Korporata Energjetike e Kosovës është shfaqur e gatshme t’i adresojë të gjitha brengat e komunitetit.

Komunikata e plotë:

Është e drejtë e çdo qytetari që pakënaqësitë e tyre ti shprehin edhe në formë proteste, mirëpo ne mendojmë se zgjidhja më e mirë është që secila brengë e tyre të zgjidhet bashkërisht, gjithmonë duke respektuar ligjet në fuqi.

Në këtë drejtim, për hir të së vërtetës jemi të obliguar që për opinionin e gjerë publik të rikujtojmë faktin se KEK-u është biznes i rregulluar me tarifa të përcaktuara nga Zyra Rregullatorit të Energjisë (ZRRE).

Të gjitha të hyrat, kërkesat për shpenzime si dhe investimet e Korporatës duhet të aprovohen nga ZRRE-ja. Prandaj, çdo investim hynë në rritjen e tarifave që me automatizëm nënkupton rritjen e çmimit të energjisë. Për këtë arsye edhe vetë investimet e KEK-ut në shumë raste nuk e marrin aprovimin nga ZRRE-ja.
KEK-u, në bashkëpunim me Komunën e Obiliqit, për vitin 2016 kishte identifikuar disa projekte infrastrukturore ekskluzivisht për ndihmë të komunitetit, të cilat kapin shumën prej 1 milion euro, që më pas janë dërguar për aprovim në ZRRE, mirëpo ato nuk kanë kaluar.

Mbrojtja e mjedisit është një nga objektivat kryesore të KEK-ut. Pas përmbylljes së ciklit madhor të investimeve mjedisore, përkundër faktit se KEK operon me stabilimente të teknologjisë se trashëguar, e cila nuk ishte dizajnuar të jetë miqësore ndaj mjedisit, ndotja nga impiantet e korporatës është zvogëluar në nivelet më të ultë që nga fillimi i operimeve të tyre.

Viti paraprak për KEK-un ka qenë viti i përfundimit të suksesshëm të ciklit të investimeve mjedisore e që kapin shumën prej mbi 50 milionë eurove, kryesisht nga mjetet vetjake.
Në vazhdim janë disa nga projektet e realizuara.
Transporti hidraulik i hirit TC-A.

Për 50 vjet, bartja e hirit të thatë nga TCA përmes shiritave ishte shkaktar i 80 % të ndotjes për zonat përreth.
Në vitin 2013 është ndërtuar sistemi hidraulik i bartjes së hirit nga TC-A
Me këtë rast është ndërprerë përfundimisht hedhja e hirit të freskët në ish-deponinë e hirit të Kosovës A.
Pastrimi i zonës së ish Gasifikimit
Impianti i mbyllur ne 1988 – ndotje e trashëguar dhe zonë ku KEK asnjëherë nuk kishte operuar. Janë eliminuar mbi 20 mijë tonelata të materialeve të rrezikshme-duke i trajtuar dhe duke i eksportuar për trajtim në BE.

Elektrofiltrat në TCA
Pas 50 vjetëve operimi, në njësitë aktive të TCA-së janë vendosur elektro-filtrat e rinj dhe si rezultat kemi zvogëlim madhor të shkarkimeve të grimcave të pluhurit në ajër. Mesatarja vjetore e këtyre shkarkimeve tani është rreth kriterit të lejuar me ligj (50 mg/Nm3)
Ish deponia e hirit TCA

Në ish-deponinë e vjetër te hirit të Kosovës A, qe nuk përdoret tash e disa vite dhe që ka një sipërfaqe prej rreth 250 hektarësh është akumuluar hiri që nga fillimi i viteve të 60-ta. Përkundër faktit se kjo ish-deponi e hirit është e trashëguar, KEK-u në mesin e projekteve për përmirësimin e mjedisit është ne finalizim të trajtimit edhe të kësaj ish-deponie.

Projekti i dizajnimit dhe mbulimit të kësaj ish-deponie ka filluar para 6 vjetëve në kuadër të një projekti të përbashkët të Bankës Botërore, Qeverisë Holandeze dhe KEK-ut. Deri më tani është mbuluar 85% e sipërfaqes. Në sipërfaqen e mbetur prej 15% është bërë dizajnimi gjatë sezonit dimërorë dhe tani ka filluar faza e mbulimit me djerrinë (dhe), e cila parashihet të përfundojë gjatë 3 muajve në vazhdim.

Si rezultat i punës së bërë gjer më tani , që vërtetohet edhe nga matjet e realizuara në baza të rregullta, niveli i pluhurit përreth ish-deponisë se hirit është zvogëluar dukshëm (shih diagramin me poshtë) dhe qe është brenda kufijve te lejuar me ligj.

Si rezultat përfundimtar, një kodër e hirit, e cila për 50 vjet ishte burim i ndotjes së vazhdueshme, e cila prekte një zonë të gjerë nga Obiliqi deri në Prishtine, është duke u rikultivuar dhe po shndërrohet në një zonë të gjelbër.

Vlen të theksohet se me këtë projekt janë trajtuar edhe deponitë e vjetra në Lismir (palosja e jashtme – jugu) dhe Bardh të Madh (palosja e jashtme – kalaja).
Paralelisht me këtë KEK-u ka nisur edhe mbjelljen e fidanëve në deponitë e djerrinave dhe hirit. Deri tash janë mbjellë 150 mijë fidanë .
KEK-u është e para dhe e vetmja kompani në vend që i ri-kultivon tokat e eksploatuara, duke i kthyer ato në gjendjen e mëparshme. Në këtë vazhdë, në koordinim me aksionarin dhe Bankën Botërore tashmë është aplikuar tek mekanizmat ndërkombëtarë dhe KEK-u është në proces të marrjes së një kredie të butë për rehabilitimin dhe rikultivimin e tërë hapësirës se gropave të ish mihjeve të Bardhit dhe Mirashit. Në këtë rast, një sipërfaqe prej rreth 10 km2, e cila është shfrytëzuar për eksploatim të qymyrit gjatë një periudhe shekullore, do të rehabilitohet dhe do të kthehet në gjendjen paraprake dhe për shfrytëzim të komunitetit.

KEK-u do të vazhdojë me adresimin e brengës së përbashkët që kemi për mjedisin në zonën e ndikimit që ka Korporata. Theksohet se mirëpret çdo reagim të bazuar dhe inkurajon që të gjitha brengat rreth kësaj çështjeje për të mirë të qytetarëve dhe komunitetit, t’i diskutojmë bashkërisht.