Ekonomia europiane sapo kishte filluar të merrte frymë nga recensioni më i madh që kishte parë në historinë modern.

Megjithatë, ringjallja e koronavirusit këtë muaj është një goditje e hidhur që ka të ngjarë të kthejë atë që mendohej se ishte një periudhë shërimi për ekonominë, në një dimër të ftohtë të shumë humbjeve të vendeve të punës dhe falimentimeve, transmeton portal arbresh.info

Baret, restaurantet, linjat ajrore dhe bizneset tjera të panumërta po goditen me kufizime të reja, ndërsa politikanët dëshpërimisht po përpiqen t’u përmbahen rritjeve të rasteve të infeksionit që po mbushin spitalet.

Lartësia e pandemisë në pranverën e kaluar kishte bërë që ekonomia e 19 vendeve që përdorin euron të zhyten me një masiv prej 11.8% në tremujorin prill-qershor nga tremujori i mëparshëm. Rreth 1.5 milion më shumë njerëz të regjistruar si të papunë gjatë pandemisë. Dëmi u përmbajt vetëm nga vendimi i shpejtë i qeverive për të shpenzuar qindra miliarda euro (dollarë) për të mbajtur 45 milion të tjerë në listat e pagave dhe ndërmarrjet që funksiononin.

Edhe pse kufizimet e reja nuk janë aq drastike sa mbyllja totale e jetës publike që u vendos në pranverë, ato po godasin ekomonikë që tashmë është në rënie. Për shumë europianë, kjo periudhë është ndjenjë paralajmëruese e déjà vu.

“Është një katastrofë”, thotë Thomas Metzmacher, i cili zotëron një restaurant në qendrën financiare të Gjermanisë, Frankfurt, pasi qeveria imponoi vendimin për shtetërrethim pas orës 23:00.

Ai vuri në dukje se edhe para kufizimeve të reja shumë njerëz në industrinë e tij mund të mbijetonin. Rrethrrethimi do të thotë që njerëzit që vijnë për të ngrënë nuk zgjasin për disa birra shtesë, ku edhe ishte fitimi i tij.

Ekspertët thonë se kursi i ekonomisë globale varet nga kriza shëndetësore: Vetëm kur pandemia të vihet nën kontroll ajo do të rikuperohet.

Vendet si Kina, të cilat deri me tani kanë shmangur një ringjallje të koronavirusit po ecin më mirë ekonomikisht. Shtetet e Bashkuara që kurrë nuk e morrën në kontroll epideminë, janë duke vuajtur ekonomikisht.

Europa pati zvogëluar numrin e infeksioneve shumë më shpejt se Shtetet e Bashkuara dhe arriti të mbante në kontroll numrin e papunsisë. Por, rrëfimi që konstatoi sukseset e Europës kundrejt dështimit të administratës së Trump, po shqyrohet sërish me shpejtësi.

Ndërsa rastet e koronavirusit rriten përsëri në Europë, ekonomistët po ulin parashikimet e tyre.

Ludovic Subran, kryekonomisti në firmën e shërbimeve financiare Allianz, thotë se ekziston një rrezik i lartë që ekonomitë e Francës, Spanjës dhe Hollandës të kontraktohen përsëri në tre muajt e fundit të vitit. Italia dhe Portugalia janë gjithashtu në rrezik. Ndërsa Gjermania po sheh një rritje të infeksioneve gjithashtu, duket më elastike.

“Ne po shohim që vala e dytë e pandemisë po zhyt vendet në një bllokim”, tha ai.

Pandemia po përkeqësohet ashtu si qeveritë po përpiqeshin të lehtësonin shumat masive të mbështetjes financiare që u kanë dhënë familjeve dhe pronarëve të bizneseve.

Shumë qeveri kanë programe ku ata paguajnë shumicën e pagave të punëtorëve që janë të tepërt me shpresën se ata do të jenë në gjendje të kthehen shpejt në punë pas pandemisë. Në Francë dhe Britani që mbuluan një të tretën e forcës së punës në një moment, dhe 20% në Gjermani. Ata gjithashtu dhanë dhurata parash për familjet dhe grante për pronarët e bizneseve.

Tani qeveritë janë duke hequr mbështetjet dhe synojnë të sigurojnë ndihmë për njerëzit e prekur drejtpërdrejt nga kufizimet e reja. Kjo nuk do të ndihmojë njerëzit, puna e të cilëve preket indirekt. Një pijetore që përballet me një shtetrrethim, le të themi, do të kishte të drejtë të merrte mbështetje për pagat për stafin e saj.

Ashtu si me rritjen fillestare të pandemisë në pranverë, sektorët në Europë më të prekur nga kufijtë e jetës publike janë shërbimet duke përfshirë udhëtimet dhe mikpritjen – ato që varen më shumë nga kontakti ballë për ballë midis njerëzve.

Vende si Spanja, Portugalia dhe Greqia mbështeten shumë në turizëm. Ajo përbën pothuajse 12% të ekonomisë së Spanjës, krahasuar me më pak se 3% për SHBA-në dhe rreth 7% për Francën.

Linjat kryesore ajrore në Europë presin që të operojnë në rreth 40% të niveleve normale këtë dimër dhe përsëri po shkurtojnë numrin e fluturimeve. Lufthansa, British Airëays dhe të tjerët janë duke hequr dhjetëra mijëra vende pune pasi ata nuk presin kthim të shpejtë në atë se si ishin gjërat para pandemisë – madje edhe me ndihmën e qeverisë.

Edhe atje ku nuk ka kufizime të vështira, rreziku shëndetësor i frikëson klientët, kështu që dyqanet ka të ngjarë të  bëjnë më pak biznes.

BE po u jep 750 miliardë euro (880 miliard dollarë) mbështetje financiare vendeve anëtare për të përballuar pasojat. Qeveritë si në Spanjë po planifikonin të investonin në projekte afatgjata të tilla si energjia e rinovueshme dhe teknologjia. Tani duket se ata do të duhet të shpenzojnë më shumë vetëm për të mbajtur ekonominë në këmbë.

Mëgjithatë, sa më shumë që të zgjat pandemia, aq më shumë vendimet për shpenzimet e ndihmës financiare do të bëhen politike, thotë një ekonomist, transmeton portal arbresh.info

Partitë politike po luftojnë për mënyrën e vendosjes së burimeve dhe sindikatat po hyjnë në grevë për të ndikuar në debat.

Për Ludovic Nicolas-Etienne, një parisien që bën pazar për ushqim midis staneve të sheshit qendror të Bastiljes, kjo është një tragjedi e llojit të vet. Ai fajëson njerëzit që gjatë verës shpërfillën rekomandimet dhe festuan pas disa muajsh izolimi.

“E prisja këtë”, thotë ai me maskë në fytyrë, një ditë pasi Franca shpalli gjendjen e jashtëzakonshme. “Disa nejrëz nuk janë mjaft të përgjegjshëm, prandaj po e paguajmë tani”./AP/arbresh.info/