E djathta ekstreme e Europës pritet të  përformojë më mirë se kurrë më parë në zgjedhjet e ardhshme të Parlamentit Europian nga 6 deri në 9 qershor dhe gjithashtu votuesit e rinj të kontinentit do të ndihmojnë në fuqizimin e saj.

Të rinjtë në moshë madhore nuk janë nazistë apo racistë ksenofobikë, por ata mund të kenë një ndikim në një rezultat që, të paktën, do t’i zhvendosë prioritetet e Bashkimit Europian në të djathtë.

Një përfundim veçanërisht solid i krahut të djathtë  dhe bashkëpunimi në të gjithë spektrin e djathtë mund të tronditë unitetin e BE-së dhe të ndikojë në funksionimin e bllokut në një kohë kur ai po përballet me kriza akute në disa fronte, jo më pak me luftën në Ukrainë, raporton abcnews.al.

Meqenëse ligjet e reja nënkuptojnë se edhe njerëzit nën 18 vjeç do të kenë të drejtë të votojnë në disa vende, 16-vjeçarët në Austri, Gjermani, Maltë dhe Belgjikë dhe 17-vjeçarë në Greqi kishte shpresë që këta votues të rinj do të frenonin valën populiste që përfshiu Europën.

Ideja pas votimit për 16 dhe 17-vjeçarët bazohej pjesërisht në investimin e tyre afatgjatë në politikë. Politikat e hartuara sot do t’i prekin ata për shumë dekada, ndryshe nga gjyshërit e tyre.

Dhe në zgjedhjet e Parlamentit Europian 2019, votuesit e rinj folën për premtime të mëdha duke marrë pjesë në numër rekord, një shenjë shpresëdhënëse që pasqyronte entuziazmin e tyre për projektin e përbashkët europian.

Me lëvizjen që po trondit rrugët, votat e tyre shkuan në mënyrë disproporcionale për partitë e gjelbra që mbrojtën mbrojtjen e fortë të klimës dhe integrimin më të thellë në BE, dy grupe interesash afatgjata.

Kjo zbarkoi përfaqësuesit e gjelbër nga Portugalia në Letoni në parlamentin e Brukselit dhe bëri që administrata e BE-së të miratonte Marrëveshjen e Gjelbër Europiane në 2020, raporton abcnews.al.

Në votimet e fundit kombëtare të kryera në Portugali, Suedi, Holandë, Itali, Finlandë dhe Francë, të rinjtë votuan në një numër të paprecedentë për partitë ekstreme nacionaliste dhe euroskeptike.

Sondazhet në Gjermani tregojnë se vota e të rinjve po bëhet gjithnjë e më simpatike ndaj Alternativës për Gjermaninë (AfD), një parti e ekstremit të djathtë që ka pësuar një radikalizëm që bën është ndër partitë elektorale më të ashpra të të së djathtës në Europë.

Një studim gjerman i botuar këtë vit nga një ekip i udhëhequr nga studiuesi i të rinjve Simon Schnetzer tregoi se plot 22% e të rinjve (në këtë rast, moshat 14 deri në 29 vjeç) të anketuar do të votonin për AfD nëse zgjedhjet gjermane do të mbaheshin sot, dy herë më shumë se shumë si vetëm dy vjet më parë.

Numri i Partisë së Gjelbër shënoi rënie me një të tretën gjatë asaj periudhe kohore. Një e katërta e të anketuarve thanë se nuk ishin të sigurt se për kë do të votonin, një tjetër rezultat më i lartë i të gjitha kohërave.

Arsyet për ndryshimin e theksuar janë të paqarta: Studiuesit priren të citojnë një pakënaqësi të përgjithshme me kushtet ekonomike dhe politike pas pandemisë. “Duket sikur pandemia e koronavirusit i la të rinjtë të irrituar për aftësinë tonë për të përballuar të ardhmen, e cila reflektohet në pasiguri të thellë”, shkruan autorët e studimit.

Çështjet e përshkruara nga pjesëmarrësit që ndikojnë më shumë në këtë pasiguri përfshinin financat e tyre personale, mundësitë profesionale, sektorin shëndetësor dhe njohjen sociale.

Ata shprehën më pak shqetësim për krizën klimatike dhe më shumë për inflacionin, ekonominë dhe varfërinë e pleqërisë.

Ndryshimi për shumë të rinj gjermanë pasqyron rezultatet e sondazhit, zgjedhjet dhe deklaratat e të rinjve të tjerë anembanë Europës. Në zgjedhjet e Holandës vitin e kaluar, partia më e popullarizuar në mesin e njerëzve nën 35 vjeç (me 17 përqind ) ishte Partia për Liri, e udhëhequr nga Geert Wilders, një populist i ekstremit të djathtë me një histori të gjatë të shkatërrimit të BE-së, raporton abcnews.al.

Shpjegimi i dhënë nga shumë ekspertë holandezë: Bëhet fjalë për bestaanszekerheid, një fjalë holandeze e përkthyer si “siguri e jetesës”.

Kjo i referohet të pasurit të ardhura të rregullta dhe të mira, një shtëpi, akses në arsim dhe kujdes shëndetësor dhe një siguri kundër problemeve të papritura, tha de Vries për The Guardian.

Shqetësimet kryesore të të rinjve në Holandë janë strehimi, klasat e mbipopulluara dhe spitalet në vështirësi, tha ajo, të cilat Wilders i adresoi në fushatën e tij.

Në zgjedhjet legjislative të marsit të Portugalisë, partia e ekstremit të djathtë Chega, e cila kishte prioritet takimin me të rinjtë, mori më shumë vota se çdo parti tjetër, raporton abcnews.al.

Sondazhe të tjera të opinionit tregojnë se votuesit e rinj janë të ndryshëm, të ndarë dhe të pavendosur.

Një sondazh i YouGov i kryer në gusht 2023 tregoi se të rinjtë europianë janë jashtëzakonisht të shqetësuar për krizën klimatike dhe efektet e saj të mundshme, dhe më të gatshëm se të moshuarit për të ndryshuar sjelljen për të zbutur ato efekte.

Një tjetër sondazh, i kryer në Gjermani, tregoi shkeljet e të drejtave të njeriut në krye të listave të të rinjve, të ndjekura nga ndryshimet klimatike, ngacmimet seksuale dhe abuzimi i fëmijëve.

Votuesit e rinj ende nuk janë nxitësit e ksenofobisë ashtu siç ishte brezi i prindërve të tyre, tha Seidel. Një votë për AfD-në nuk do të thotë domosdoshmërish se ata favorizojnë dëbimin e emigrantëve nga Gjermania ose daljen nga BE./abcnews.al