Irani ka nisur më shumë se një dyzinë raketash në dy baza ushtarake në Irak, në të cilat ndodhen forcat e ushtrisë amerikane.

Irani është zotuar për hakmarrje pasi komandanti i saj më i fuqishëm, Qasem Soleimani, u vra gjatë një sulmi ajror nga forcat amerikane në aeroportin e Bagdadit, transmeton portal arbresh.info

Lideri supreme i Iranit, Ayatollah Khamenei, tha se sulmi ishte ‘një shuplakë’ për SHBA-të.

Atëherë, çfarë dimë për aftësitë ushtarake të Iranit? Çfarë raketa ka Irani?

Sistemet raketore të Irani janë pjesa thelbësore e arsenalit të saj ushtarak, duke pasur parasysh mungesën e saj në fuqinë ajrore.

Rivalët rajonalë si Izraeli dhe Arabia Saudite, së bashku me SHBA dhe Britaninë e Madhe, kanë teknologjinë për të kryer sulme precize ajrore.

Irani kryesisht i mungon kjo aftësi dhe kështu mbështetet vetëm në lëshimin e raketave.

Një raport i Departamentit të Mbrojtjes së SHBA përshkruan forcat raketore të vendit si më të mëdhatë në Lindjen e Mesme, që përmbajnë kryesisht raketa të shkurtër dhe të mesme. Nuk është e mundur të jepen shifra të sakta, por Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me qendër në SHBA thotë se Irani ka mijëra raketa më shumë se një duzinë të llojeve të ndryshme, transmeton portal arbresh.info

Irani ka deri në 50 raketa balistike me rreze të mesme dhe deri në 100 raketa balistike me rreze të shkurtër, Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike, me bazë në Mbretërinë e Bashkuar.

Irani po teston gjithashtu teknologjinë hapësinore për ta lejuar atë të zhvillojë raketa ndër-kontinentale me rreze më të gjatë, sipas raportit të SHBA.

Sa e madhe është ushtria e Iranit?

Sipas IISS, ka rreth 523 mijë personel aktiv Iranian.  Kjo përfshin 350,000 në ushtrinë e rregullt, dhe të paktën 150,000 në trupat e rojeve revolucionare islamike (IRGC).

Ekzistojnë një 20,000 personel tjetër të shërbimit në forcat detare të IRGC. Ky grup operon një numër anije patrullimi të armatosur në ngushticën e Hormuzit, vendi i disa konfrontimeve që përfshinin cisterna me flamur të huaj në vitin 2019. IRGC kontrollon gjithashtu njësinë e Basij, një forcë vullnetare që ka ndihmuar në shtypjen e mosmarrëveshjeve të brendshme. Kjo njësi mund të mobilizojë shumë qindra mijëra personel.

IRGC u krijua 40 vjet më parë për të mbrojtur sistemin islamik në Iran dhe është bërë një forcë e madhe ushtarake, politike dhe ekonomike.

Pavarësisht se ka më pak trupa sesa ushtria e rregullt, ajo konsiderohet forca ushtarake më autoritare në Iran.

Po për operacionet jashtë vendit?

Forcat Quds, të cilat janë drejtuar nga gjenerali Soleiman, kanë kryer operacione sekrete jashtë vendit për IRGC dhe kanë raportuar direkt te Lideri Suprem i Iranit, Ayatollah Ali Khamenei. Besohet se numri i tyre është rreth 5 mijë.

Njësia është vendosur në Siri, ku këshilloi elementë ushtarakë besnikë të Presidentit sirian Bashar al-Asad dhe milicitë shiite të armatosura që luftonin me ta. Në Irak, ajo ka mbështetur një forcë paramilitare të mbizotëruar nga shiitë e cila ndihmoi në luftën kundër Shtetit Islamik.

Megjithatë, SHBA thotë se forcat Quds kanë një rol më të gjërë, duke siguruar fonde, trajnime, armë dhe pajisje për organizatat që Uashingtoni i ka caktuar si grupe terroriste në Lindjen e Mesme. Këto përfshijnë lëvizjen Hezbollah të Libanit dhe Xhihadin Islamik në Palestinë.

Problemet ekonomike dhe sanksionet kanë penguar importin e armëve të Iranit, të cilat janë relativisht të vogla në krahasim me ato të vendeve të tjera të rajonit, transmeton portal arbresh.info

Vlera e importeve të mbrojtjes së Iranit midis 2009 dhe 2018 ishte ekuivalente me vetëm 3.5% të importeve të Arabisë Saudite gjatë së njëjtës periudhë, sipas Institutit Ndërkombëtar të Kërkimit të Paqes në Stokholm.

Shumica e importeve iraniane vijnë nga Rusia, dhe pjesa tjetër nga Kina.

A ka Irani armë bërthamore?

Aktualisht Irani nuk ka një program të armëve bërthamore dhe ka thënë më parë se nuk dëshiron një të tillë. Por ka shumë elementë që kërkohen dhe njohuri për të krijuar një aftësi bërthamore ushtarake.

Në vitin 2015, qeveria amerikane nën Presidentin Obama vlerësoi se Iranit i duheshin vetëm dy deri në tre muaj për të prodhuar mjaftueshëm materiale bërthamore për të bërë një armë.

Marrëveshja bërthamore atë vit midis Teheranit dhe gjashtë fuqive botërore,  nga të cilat Presidenti Trump u tërhoq në vitin 2018, futi kufij dhe kontrolle ndërkombëtare në aktivitetet bërthamore të Iranit.

Pas vrasjes së gjeneralit Soleimani nga forcat amerikane, Irani ka thënë se nuk do të kufizohet nga këto kufizime. Por ai gjithashtu thotë se do të vazhdojë të bashkëpunojë me mbikëqyrësit bërthamorë të OKB-së, IAEA.

Përkundër viteve të sanksioneve, Irani gjithashtu ka qenë në gjendje të zhvillojë aftësi të dronëve.

Në Irak, dronët iranianë janë përdorur që nga viti 2016 në luftën kundër Shtetit Islamik. Irani gjithashtu ka hyrë në hapësirën ajrore izraelite me dronë të armatosur të operuar nga bazat në Siri, sipas Rusisë.

Në qershor të vitit 2019, Irani rrëzoi një aeroplan vëzhgimi amerikan, duke pretenduar se kishte shkelur hapësirën ajrore iraniane mbi ngushticën e Hormuzit.

Aspekti tjetër i programit të droneve të Iranit është gatishmëria e tij për të shitur ose transferuar teknologjinë e tij të telekomanduar për aleatët dhe përfaqësuesit e tij në rajon, thotë Jonathan Marcus, mbrojtës i BBC-së dhe korrespodent diplomatik.

Në vitin 2019, sulmet me drone dhe raketa dëmtuan dy objektet kryesore të naftës Saudite. Si SHBA dhe Arabia Saudite i lidhën këto sulme me Iranin, megjithëse Teherani mohoi çdo përfshirje dhe drejtoi gishtin nga rebelët në Jemenit.

A ka Irani kapacitet për sulmet kibernetike?

Pas një sulmi të madh kibernetik në 2010 mbi objektet bërthamore iraniane, Irani ngriti sigurinë e vet në hapësirën kibernetike.

Në vitin 2012, zyrtarët amerikanë fajësuan Iranin për një seri sulmesh kibernetike ndaj bankave amerikane që synonin të prishnin trafikun në faqet e tyre të internetit.

Një raport ushtarak amerikan në vitin 2019 thoshte se Irani kishte synuar gjithashtu kompanitë e hapësirës ajrore, kontraktorët e mbrojtjes, kompanitë e energjisë dhe burimeve natyrore dhe firmat e telekomunikacionit për operacionet e spiunazhit kibernetik në të gjithë botën.

Gjithashtu në vitin 2019, Microsoft tha që një grup haker që “buron nga Irani dhe është i lidhur me qeverinë iraniane” synoi një fushatë presidenciale amerikane dhe u përpoq të depërtonte në llogaritë e zyrtarëve të qeverisë amerikane./BBC/ arbresh.info/