Qeveria spanjolle është duke zhvilluar një mbledhje në lidhje me krizën që e ka përfshirë vendin pas referendumit dhe pasi kreu katalanas nënshkroi deklaratën (e pezulluar) të pavarësisë ditën e djeshme.

Kryeministri spanjoll Mariano Rajoy ka mbledhur në kabinetin si një përgjigje ndaj fjalimit në parlament të kreut katalanas, Carles Puigdemont, të martën në mbrëmje.

Në fjalimin e tij, Puigdemont tha se referendumi për pavarësi i kishte dhënë qeverisë së tij një mandat për të krijuar një republikë sovrane, ai nuk do të nxiste menjëherë pavarësinë nga Spanja.

E ndërsa kryeministri spanjoll ka premtuar se do të përdorë gjithçka që ka në pushtetin e tij për të parandaluar pavarësinë dhe ka refuzuar të përjashtojë vendosjen e sundimit të drejtpërdrejtë mbi rajonin gjysmë autonom – një veprim i paprecedent me shumë gjasë mund të çojë në trazira civile.

Propozimi i Puigdemont për të lejuar negociatat e bëri që rajoni të mos kalonte në një përballje të rëndë me Madridin, por gjithashtu mori kritika nga qeveria spanjolle dhe udhëheqësi i opozitës në parlamentin katalanas.

Zëvendëskryeministrja e Spanjës, Soraya Sáenz de Santamaría, e akuzoi atë për zhytjen e rajonit në pasiguri, duke shtuar se fjalimi i tij ishte ai i dikujt “i cili nuk e di se ku janë, ku po shkojnë apo kush me kë duan të shkojnë atje “.

Ajo gjithashtu duket se përjashtoi çdo negociatë duke thënë: “Dialogu në mes të demokratëve zhvillohet brenda ligjit, respekton rregullat e lojës dhe nuk i bën ata ashtu siç shkon përpara”.

Lëvizja erdhi nëntë ditë pas referendumit të pavarësisë, në të cilin 90% e pjesëmarrësve votuan në favor të ndarjes nga Spanja. Sondazhi u shoqërua nga dhuna, pasi policia spanjolle duke vepruar sipas urdhrave të gjykatës u përpoq të ndalonte votimin duke bastisur qendrat e votimit, kapjen e kutive të votimit, duke rrahur votuesit dhe duke gjuajtur plumba gome në turma.

Edhe pse Puigdemont fillimisht tha se do të bënte një deklaratë të njëanshme të pavarësisë brenda 48 orëve nga shpallja e rezultateve të referendumit, ai vendosi të kërkonte ndihmë ndërkombëtare për negociata të ndërmjetësuara me qeverinë e Madridit.

Disa orë përpara njoftimit, kryetari i Këshillit Evropian, Donald Tusk, i bëri thirrje Puigdemontit të tërhiqet nga një deklaratë e njëanshme e pavarësisë dhe të fillojë dialogun me Rajoy.

“Sot, unë ju kërkoj të respektoni kushtetutën dhe të mos njoftoni një vendim që do ta bënte të pamundur këtë dialog,” tha ai.

Në prag të njoftimit, policia ishte vendosur jashtë ndërtesave të qeverisë në Barcelonë dhe kishte mbyllur parkun Ciutadella rreth parlamentit.

Mijëra katalanas që votuan për pavrësinë, me flamuj katalanas estelada në duar, u mblodhën për të parë seancën parlamentare në ekranet gjigante ndërsa helikopterët e policisë fluturojnë lart.

Pas tyre, vetëm përballë Arc de Triomf të Barcelonës, qëndronin pothuajse tre duzina traktorë që ishin dërguar në qytet në një shfaqje të mbështetjes së fermerëve për sovranitetin katalanas.

Analiza Puigdemont gjatë fjalimit të tij nuk jep qartësi për pavarësinë katalanase. Presidenti i Katalonjës ka bërë thirrje për ‘pezullimin e efekteve të shpalljes së pavarësisë’, potencialisht duke tronditur të dyja palët e debatit

Referendumi dhe shtytja e gjatë për shpalljen e pavarësisë nga rajoni i pasur veri-lindor dhe vetë Spanja, ka bërë që vendi të përballet me kërcënimet më të mëdha për unitetin kombëtar që kur u u vendos demokracia pas vdekjes së dikatorit fashist, Francisco Franco, në vitin 1975.

Gjithashtu, kjo gjendje ka bërë që një sërë bankash dhe biznesesh të njoftojnë planet për të lëvizur bazat e tyre jashtë rajonit mes pasigurisë së vazhdueshme.

Rajoy, i cili do të drejtojë parlamentin spanjoll sot në orën 16:00 , ka sugjeruar që ai të jetë i gatshëm të ndërmarrë hapin drastik të thirrjes së nenit 155 të kushtetutës spanjolle. Neni 155 lejon qeverinë qendrore të marrë kontrollin e një rajoni autonom nëse “nuk i përmbush detyrimet e imponuara nga kushtetuta ose ligje të tjera, ose vepron në një mënyrë që dëmton seriozisht interesin e përgjithshëm të Spanjës”.

Ai ka theksuar në mënyrë të përsëritur se referendumi dhe ligjet që mbështesin atë janë një shkelje e kushtetutës spanjolle, e cila bazohet në “unitetin e pandashëm të kombit spanjoll, atdheun e përbashkët dhe të pandashëm të të gjithë spanjollëve”.

Qeveria e tij këmbëngul se çështja katalanase është një çështje spanjolle dhe ka premtuar të përdorë të gjitha mjetet ligjore dhe kushtetuese në dispozicion për të ndalur manovrat e qeverisë rajonale. Ajo ka shpërndarë gjithashtu mijëra oficerë të policisë dhe policisë kombëtare të Guardia në Kataloni.