Presidenti rus, Vladimir Putinin dhe kryeministri sllovak, Robert Fico u takuan në Kremlin më 22 dhjetor për të diskutuar një kontratë që skadon së shpejti që lejon kalimin e gazit natyror rus përmes Ukrainës.

Fico tha se takimi me Putin erdhi si reagim ndaj Ukrainës që tha se nuk do të rinovojë kontratën, e cila do të përfundojë më 31 dhjetor.

“Putin konfirmoi gatishmërinë e [Rusisë] për të vazhduar furnizimin me gaz në Perëndim dhe në Sllovaki,” shkroi Fico në Facebook.

Ai tha se ai dhe Putini shkëmbyen gjithashtu pikëpamje mbi situatën ushtarake në Ukrainë, mundësinë e një zgjidhjeje paqësore të luftës dhe marrëdhëniet e ndërsjella midis Sllovakisë dhe Rusisë.

Fico është një nga liderët e paktë evropianë me të cilët Putini ka mbajtur lidhje që kur Moska filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës gati tre vjet më parë.

Fico mbërriti në Rusi për një “vizitë pune” dhe u takua me Putinin kokë më kokë, siç u citua të ketë thënë zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov më parë më 22 dhjetor.

Sipas raporteve të mediave ruse, Peskov tha se takimi do të fokusohej në “situatën ndërkombëtare” dhe ka të ngjarë të prekte gjithashtu furnizimet e gazit natyror rus.

Sllovakia dhe Hungaria, të cilat mbështeten në gazin rus, ngritën shqetësime për mundësinë e humbjes së furnizimeve pasi Ukraina tha se nuk do të rinovonte kontratën.

Fico, pikëpamjet e të cilit për luftën e Rusisë ndaj Ukrainës ndryshojnë nga ato të shumicës së liderëve evropianë, u kthye në pushtet vitin e kaluar pasi partia e tij e majtë Smer (Drejtimi) fitoi zgjedhjet parlamentare në një platformë pro-ruse dhe anti-amerikane.

Që atëherë, ai i ka dhënë fund ndihmës ushtarake të vendit të tij për Ukrainën, ka goditur sanksionet e BE-së ndaj Rusisë dhe është zotuar të bllokojë bashkimin e Ukrainës me NATO-n.

Vizita e liderit të vendit anëtar të NATO-s dhe BE-së nuk ishte paralajmëruar më parë, por Fico tha se zyrtarët e lartë të BE-së ishin informuar për udhëtimin e tij dhe qëllimin e tij më 20 dhjetor.

Michal Simecka, kreu i partisë opozitare, Sllovakia Progresive, e përshkroi udhëtimin e Fico-s për të takuar Putinin si një “turp për Sllovakinë dhe një tradhti të interesave kombëtare”.

“Nëse kryeministri interesohej vërtet për tranzitin e gazit, ai duhet të kishte negociuar me Ukrainën në vend që ta kthente Sllovakinë në një mjet të propagandës së Putinit”, tha Simecka në X.

Fico u ankua gjithashtu se përveç lejimit të skadimit të kontratës së tranzitit të gazit natyror, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy është gjithashtu në favor të sanksioneve kundër programit bërthamor rus.

Ai e quajti këtë “të papranueshme”, duke thënë se do të dëmtonte financiarisht dhe do të rrezikonte prodhimin e energjisë elektrike në termocentralet bërthamore në Sllovaki.

Zelenskiy tha më 19 dhjetor gjatë një samiti të Bashkimit Evropian në Bruksel se Kievi mund të konsiderojë vazhdimin e tranzitit të gazit rus me kusht që Moska të mos marrë pagesën për karburantin deri pas luftës.

“Ne nuk do të japim mundësinë që miliarda të tjera të fitohen në gjakun tonë, në jetën e qytetarëve tanë”, tha Zelenskiy.

Zelenskiy kritikoi gjithashtu Fico-n, i cili ka pohuar se vendi i tij do të përballet me një goditje ekonomike nëse humbet gazin e lirë nga Rusia.

“Të jem i sinqertë, gjatë luftës, është pak e turpshme të flasim për para, sepse ne po humbasim njerëz”, tha Zelenskiy.

Zelenskiy tha se i tha Ficos se Ukraina do të ishte e hapur për të transportuar gazin e një vendi tjetër përmes infrastrukturës së tubacionit të saj për të arritur në Evropë, por do të kishte nevojë për garanci se gazi nuk ishte thjesht karburant i rietiketuar rus.

“Duhet të dimë se do të tranzitojmë gaz vetëm nëse nuk vjen nga Rusia”, tha Zelenskiy.

Komisioni Evropian ka thënë se është gati që kontrata aktuale të skadojë dhe të gjitha vendet që marrin karburant rus nëpërmjet rrugës së Ukrainës kanë akses në furnizime alternative./rel