Gati një e treta e të gjitha grave në vendet në zhvillim fillojnë të lindin fëmijë në moshën 19 vjeç apo më të reja, tha UNFPA, agjencia e OKB-së për shëndetin seksual dhe riprodhues, në një raport të publikuar të martën.

“Dhe gati gjysma e lindjeve të para tek adoleshentët janë nga fëmijët, ose vajzat e moshës 17 vjeç e lart”, sipas raportit të UNFPA.

Ndërsa lindshmëria totale në të gjithë globin ka rënë, raporti i UNFPA tregon se gratë që filluan të lindnin fëmijë në adoleshencë kishin pothuajse pesë lindje në kohën kur arritën moshën 40 vjeç midis 2015 dhe 2019.

“Kur gati një e treta e të gjitha grave në vendet në zhvillim po bëhen nëna gjatë adoleshencës, është e qartë se bota po dështon me vajzat adoleshente”, tha Drejtoresha Ekzekutive e UNFPA, Natalia Kanem. “Shtatzënitë e përsëritura që shohim tek nënat adoleshente janë një tregues i qartë se ato kanë nevojë të dëshpëruar për informacion dhe shërbime për shëndetin seksual dhe riprodhues.”

Pas lindjes së fëmijës së tyre të parë, lindja shtesë në adoleshencë është e zakonshme për nënat fëmijë. Në mesin e vajzave me një lindje të parë në moshën 14 vjeç ose më të vogël, gati tre të katërtat kanë gjithashtu një lindje të dytë në adoleshencë dhe 40 përqind e atyre me dy lindje përparojnë në një lindje të tretë përpara se të dalin nga adoleshenca.

Sipas raportit, ndërlikimet nga lindja janë shkaku kryesor i vdekjes dhe lëndimit për vajzat adoleshente. Por të qenit nënë adoleshente mund të çojë gjithashtu në shkelje të tjera të rënda të të drejtave të tyre njerëzore dhe pasoja të rënda sociale, duke përfshirë martesën e fëmijëve, dhunën nga partneri intim dhe çështjet e shëndetit mendor. Nënat me fëmijë të vegjël përballen me rreziqet më të larta.

Në të gjithë globin, ka “shenja inkurajuese” të rënies së niveleve të mëmësisë në fëmijëri dhe adoleshencë. Por ritmi i rënies ka qenë jashtëzakonisht i ngadaltë — shpesh me vetëm rreth tre pikë përqindje në dekadë, sipas UNFPA.

“Qeveritë duhet të investojnë te vajzat adoleshente dhe të ndihmojnë në zgjerimin e mundësive, burimeve dhe aftësive të tyre, duke ndihmuar kështu në shmangien e shtatzënive të hershme dhe të padëshiruara”, tha Kanem. “Kur vajzat mund të përcaktojnë kuptimisht rrugën e tyre të jetës, amësia në fëmijëri do të bëhet gjithnjë e më e rrallë.”

Raporti parashtron rekomandime për politikëbërësit, duke përfshirë nevojën për t’u ofruar vajzave edukim seksual gjithëpërfshirës, mbështetje sociale dhe shërbime shëndetësore cilësore. Ai gjithashtu sugjeron t’u ofrohet familjeve mbështetje ekonomike dhe të angazhohen organizatat lokale brenda një politike dhe kuadri ligjor mbështetës që njeh të drejtat, kapacitetet dhe nevojat e adoleshentëve, veçanërisht vajzave adoleshente të margjinalizuara./bw/