Ndërsa vendet më të pasura në botë po përballen me mungesat e vaksinave Covid-19, disa nga vendet më të varfra shqetësohen se nuk po marrin fare. Por duket se po vjen një zgjidhje për të dyja palët: vaksinat nga Kina e Rusia, e ndoshta shumë shpejt nga India.

Vaksinat kineze dhe ruse në fillim u hodhën poshtë nga Perëndimi dhe të tjera media globale, pjesërisht prej perceptimit se ato ishin inferior ndaj vaksinave Pfizer ose AstraZeneca. Ky perceptim dukej se buronte pjesërisht nga fakti që Kina dhe Rusia janë shtete autoritare.

Por provat po tregojnë se vaksinat nga këto vende, funksionojnë gjithashtu. Revista prestigjoze mjekësore “The Lancet” publikoi këtë javë rezultatet nga provat e bëra së fundmi, ku thuhej se vaksina ruse Sputnik V, kishte normë efikasiteti prej 91.6%.

Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreini, Egjipti, Jordania, Iraku, Serbia, Maroku, Hungaria dhe Pakistani kanë miratuar vaksinën Sinopharm nga Kina. Që në mes të janarit 1.8 milionë persona në Emirate e kanë marrë atë. Bolivia, Indonezia, Turqia, Brazili dhe Kili kanë miratuar dhe kanë filluar shpërndarjen e një tjetër vaksine kineze, Sinovac. Sputnik V do të shpërndahet në më shumë se një duzinë vendesh në Europë, Lindje të Mesme, Afrikë dhe Amerikë Latine.

Këto vende që kanë miratuar vaksinat kineze kanë informuar në lidhje me sigurinë dhe efikasitetin e saj. Përballë mungesave të mëdha të vaksinave dhe vonesave në shpërndarje në Francë, Spanjë dhe Gjermani, tani po flitet gjithnjë e më shpesh lidhur me vaksinat kineze dhe ruse. Tani ata po pranojnë se kanë paragjykuar vaksinat jo-perëndimore.

Megjithatë skepticizmi vazhdon. Ekzistojnë dyshime për vaksinat ruse në Iran, për vaksinat kineze në Pakistan dhe po ashtu në Kenia e Afrikë të Jugut. Në një farë mase kjo është e kuptueshme. Fushatat propagandistike vetë-shërbyese të Kinës dhe Rusisë që reklamojnë vaksinat e tyre përkatëse po rriten ndjeshëm, veçanërisht jashtë vendit.

Kina dhe Rusia gjithashtu filluan të vaksinojnë disa nga qytetarët e tyre vitin e kaluar pa rezultate të efektshmërisë nga provat klinike të fazës së vonë, ose Faza 3. (Vaksinat Pfizer-BioNTech dhe Moderna u miratuan në Shtetet e Bashkuara pas rezultateve të ndërmjetme nga provat e Fazës 3.) India ka bërë të njëjtën gjë së fundmi me Covaxin, një vaksinë e zhvilluar nga Bharat Biotech.

Dhe tani ka të dhëna të rëndësishme në lidhje me besueshmërinë e vaksinave kineze dhe ruse. Rezultatet e gjykimit në Emirate në fillim të dhjetorit vendosën efikasitetin e vaksinës Sinopharm në 86 përqind; në Kinë, me 79 përqind.

Sinovac ka pasur disa rezultate kontraditkore lidhur me performancën e saj: 91% efikasitet në Turqi, 65% në Indonezi, 50.4% në Brazil.

OBSH po mbikqyr në masa të rrepta efikasitetin e vaksinave dhe duket se në teori, Kina ose Rusia mund të vendosen në të njëjtat kushte me vaksinat nga Perëndimi. Në realitet, është një proces i gjatë dhe që kërkon shumë kohë./gsh/