ituata kaotike në Detin e Kuq kërcënon zinxhirin e furnizimit të shumë produkteve, nga kafeja te frutat, në Europë, por edhe të nxisë rritjen e çmimeve të ushqimeve që kishte ndodhur në dy vitet e mëparshme, sipas Bloomberg.

Anijet që transportojnë ushqim nga Azia në Europë janë të detyruara të marrin rrugë më të gjata dhe më të shtrenjta që anashkalojnë Detin e Kuq. Kjo në mënyrë të pashmangshme do të ndikojë në koston përfundimtare të mallrave për konsumatorin europian.

Për më tepër, disa produkte ka shumë të ngjarë të mos arrijnë në destinacionin e tyre sepse do të prishen gjatë rrugës, ndërsa të tjerat do të arrijnë me një vonesë të gjatë, duke rezultuar në zhdukjen e disa produkteve nga raftet e dyqaneve europiane.

Ndryshe nga dërgesat e gazit, naftës dhe mallrave të konsumit, të cilat gjithashtu janë prekur, kohët më të gjata të transportit rrezikojnë që ushqimi të prishet, raporton abcnews.al.

Kjo ka frikësuar industrinë ushqimore. Eksportuesit italianë kanë frikë se kivi dhe agrumet do të prishen gjatë rrugës, xhenxhefili kinez po bëhet më i shtrenjtë dhe disa dërgesa të kafesë afrikane tashmë kanë filluar të vonohen.

Pas përshkallëzimit të konfliktit të Izraelit me Hamasin në Rripin e Gazës, lëvizja rebele Houthi e Jemenit ka thënë se do të kryejë sulme në tokën izraelite dhe nuk do të lejojë anijet e lidhura me Izraelin të kalojnë nëpër ujërat e Detit të Kuq derisa të përfundojë operacioni në enklavën palestineze.

Houthi ka sulmuar më shumë se 20 anije në Detin e Kuq që nga mesi i nëntorit, sipas vlerësimeve të Komandës Qendrore të SHBA. Ndërsa situata përkeqësohet, shumë kompani kanë vendosur të devijojnë anijet, të cilat normalisht do të mbërrinin në Europë përmes Kanalit të Suezit, përmes Kepit të Shpresës së Mirë në Afrikën e Jugut.

Ndërsa ndikimi është i kufizuar deri më tani, është një kujtesë se sa të brishtë mund të jenë zinxhirët e furnizimit me ushqim. Nëse situata përkeqësohet, mund të ndalojë rënien e kostos së ushqimeve bazë që kishin filluar të kalonin nëpër Europë në shumë tregje, raporton abcnews.al.

Problemet e transportit janë gjithashtu një shqetësim për eksportet europiane të produkteve të tilla si mishi i derrit, qumështi dhe vera, si dhe importet e çajit, erëzave dhe shpendëve, megjithëse shkalla e ndonjë ndikimi është e paqartë, sipas CELCAA, e cila përfaqëson tregtarët agro-ushqimor në Europë.

Përveç kësaj, anijet që transportonin rreth 1.6 milion ton drithë të destinuara për në kanalin e Suezit janë devijuar për në rrugë të tjera gjatë javëve të fundit. Shumica prej tyre ishin të destinuara për Kinën dhe Azinë Juglindore.

Massimiliani Giansadi, president i grupit bujqësor italian Confagricoltura, tha se eksportuesit italianë, të cilët shesin rreth 4 miliardë euro produkte bujqësore në vit në Azi, janë të shqetësuar se lëvizja e Afrikës do të dëmtojë freskinë dhe do të rrisë kostot për fruta të tilla si mollët, kivi dhe agrumet, raporton abcnews.al.

Disa tregtarë madje e kanë vonuar dërgesën. Importuesi i kafesë me bazë në Britani, Mercanta, u vonua për tu nisur për në Afrikën Lindore, ndërsa priste sqarime për rrugën që do të ndiqnin transportuesit.

Në fund vendosi të nisej, por çdo vonesë do të ngadalësojë shitjet në Evropë në një kohë kur dërgesat në Amerikë gjithashtu po përballen me kufizime, duke përfshirë Kanalin e Panamasë.

Nëse një ngarkesë shkon në Afrikën Jugore, “do të duhet të bëjë një tranzit shumë, shumë të gjatë dhe ndoshta të jetë më e shtrenjtë”, tha themeluesi dhe shefi ekzekutiv i Mercanta, Stephen Hurst.

Vende të tilla si Uganda dhe Vietnami kontribuojnë në një pjesë të madhe të importeve të kafesë në Europë dhe Deti i Kuq është një arterie kritike për këtë tregti. Prandaj, për sa kohë të zgjasë kjo krizë, çmimet do të fillojnë përsëri të rriten për shumë produkte ushqimore./abcnews.al