Presidenti Vladimir Putin tha të martën se Rusia ishte bërë vendi i parë që dha miratimin rregullator të një vaksine Covid-19, pas më pak se dy muajve të testimit njerëzor dhe deklaroi se edhe e bija e tij e kishte marrë vaksinën.

Çfarë dimë për vaksinën ruse?

Vaksina u zhvillua nga Instituti Gamaleya me seli në Moskë, duke përdorur fonde nga Fondi i Investimeve Direkte Ruse (RDIF). Vaksina quhet Sputnik V – një referencë për satelitin e Bashkimit Sovjetik të vitit 1957, transmeton arbresh.info

Shkencëtarët zhvilluan muaj me radhë prova njerëzore, por ende nuk kanë publikuar të dhëna dhe nuk filluan fazën vendimtare të Fazës 3, e cila zakonisht paraprin miratimin.

Të mërkurën u njoftua se një gjyq i Fazës 3 që përfshin më shumë se 2,000 njerëz në Rusi dhe disa vende të Lindjes së Mesme dhe Amerikës Latine kishte filluar. Në mënyrë tipike kjo fazë e gjykimit përfshin testimin në dhjetëra mijëra njerëz.

Dr Scott Gottlieb, ish-komisioneri i Administratës së Ushqimit dhe Drogës së SHBA (FDA), tha të martën se numri i njerëzve që vaksinimi ishte testuar deri më tani ishte ekuivalent i një gjykimi të Fazës 1, i cili zakonisht përfshin një grup të vogël dhe studime siguria e vaksinës.

A është e sigurt vaksina ruse?

Përgjigja e shkurtër është se ne nuk e dimë. Rusia nuk ka lëshuar asnjë të dhënë shkencore në testimin e saj të vaksinës dhe CNN nuk është në gjendje të verifikojë pretendimet në lidhje me sigurinë ose efektivitetin e saj. Por Rusia thotë se vaksina ka kaluar në provat e fazës 1 dhe fazës 2 të cilat përfunduan në 1 gusht.

Një studim i Fazës 1 përqendrohet në mënyrë tipike nëse një vaksinë është e sigurt dhe nëse zgjedh një përgjigje imune në një numër të vogël njerëzish.

“Ne nuk kemi asnjë informacion në lidhje me atë nëse kjo është e sigurt,” i tha CNN Keith Neal, Profesor Emeritus i Epidemiologjisë së Sëmundjeve Infektive, Universiteti i Nottingham.

Rusia pretendon se vullnetarët në gjykimet e fazës 1 dhe 2 u ndjehen mirë pas marrjes së vaksinës, dhe nuk shfaqën asnjë efekt anësor të paparashikuar ose të padëshiruar.

Neal tha se studiuesit nuk kishin të ngjarë të zbulonin ndonjë efekt të rrallë anësor të lidhur me vaksinën Gamaleya.

“Ju nuk do të dini për efektet anësore pa testime [të përhapura], nëse ato janë të rralla. Kjo është pika e një studimi të fazës 3,” tha ai.

“Nuk do ta merrja atë, sigurisht jo jashtë një provë klinike tani,” i tha Gottlieb CNN të martën.

A është vaksina efektive?

Pa të dhëna dhe provat e përfunduara të Fazës 3, Rusia nuk i ka dëshmuar botës Sputnik V se është efektive punon.

“Unë do të mendoja se të paktën prodhon antitrupa. Ajo që ne nuk e dimë është nëse mbron njerëzit kundër infeksionit,” i tha Neal CNN.

Rusia ka thënë që vaksina e saj është një vektor adenoviral. Adenoviruset shkaktojnë ftohjen e zakonshme, por në vaksinat Covid-19 ato dobësohen dhe modifikohen për të dhënë material gjenetik që kodon një proteinë nga koronavirusi i ri.

Trupi më pas prodhon atë proteinë dhe mund të prodhojë një përgjigje imune kundër tij por metoda mund të shkaktojë probleme.

Prodhuesit e Sputnik V thonë se vaksina shkaktonte një “përgjigje të fortë antitrupi dhe imuniteti qelizor”, në vullnetarët e gjykimit, sipas faqes zyrtare të vaksinës.

“Asnjë pjesëmarrës i vetëm i provave klinike aktuale nuk u infektua me Covid-19 pasi u administrua me vaksinë,” shton deklarata.

“Nuk është e qartë se sa efektive do të jetë vaksina ruse dhe nëse njerëzit kanë apo jo imunitet paraprak ndaj adenovirusit që ata po përdorin për të dhënë sekuencën e gjenit të koronavirusit,” tha Gottlieb për CNN të martën.

Dr Anthony Fauci, drejtor i Institutit Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive, shprehu shqetësime të ngjashme.

“Shpresoj që rusët vërtet kanë vërtetuar përfundimisht se vaksina është e sigurt dhe e efektshme. Unë dyshoj seriozisht që ata e kanë bërë një gjë të tillë,” i tha Fauci Deborah Roberts të ABC News për një ngjarje të National Geographic që do të transmetohej të enjten. Një pjesë e intervistës u postua nga National Geographic të martën./cnn/arbresh.info/