Këshilli i Bashkimit Evropian miratoi Planin e Rritjes për vendet e Ballkanit Perëndimor, që nënkupton instrumentin e ri financiar për të mbështetur reformat e lidhura me BE-në dhe rritjen ekonomike në rajon.

Me miratimin e sotëm përfundojnë të gjithë procedurat e themelimit të këtij instrumenti. Një ditë pas publikimit të vendimit në gazetën zyrtare, vendimi hyn në fuqi.

Menjëherë pas këtij momenti, vendet e rajonit do të ftohen të paraqesin agjendat e tyre përkatëse të reformave në Komisionin Evropian, duke paraqitur reformat socio-ekonomike dhe themelore që ata planifikojnë të ndërmarrin në periudhën midis viteve 2024 dhe 2027.

Plani i Rritjes për rajonin është pakoja më ambicioze e BE-së për Ballkanin Perëndimor. Qëllimi kyç është dyfishimi i ekonomive të vendeve të rajonit në dhjetëvjeçarin e ardhëm.

Plani i Rritjes numëron 6 miliardë euro, nga të cilat 2 miliardë i dedikohen vendeve të rajonit në formë të granteve, ndërsa 4 miliardë tjera në formë të kredive me kamatë të favorshme.

Qëllimi kryesor i instrumentit është të mbështesë harmonizimin e partnerëve të Ballkanit Perëndimor me vlerat, ligjet, rregullat, standardet, politikat dhe praktikat e BE-së, me synimin për anëtarësimin në të ardhmen në BE, si dhe integrimin e tyre progresiv në tregun e përbashkët dhe social të BE-së. -konvergjenca ekonomike me BE-në.

Objekti do të mbështesë një sërë reformash socio-ekonomike dhe themelore, duke përfshirë reformat që lidhen me sundimin e ligjit dhe të drejtat themelore.

Për të marrë mbështetje në kuadër të instrumentit, çdo partner në rajon duhet të përgatisë një agjendë reformash, duke përcaktuar reformat që planifikon të ndërmarrë për të arritur objektivat e objektit.

Shtetet anëtare të BE-së do të kenë një rol kyç në miratimin e agjendave të reformave të përfituesve dhe, nëse është e nevojshme, amendamentet e tyre.

Pagesat do të bëhen dy herë në vit, me kusht që partnerët të përmbushin hapat cilësorë dhe sasiorë të përcaktuar në agjendat e tyre respektive të reformës.

Kur parakushtet për mbështetje nuk plotësohen ose nuk plotësohen më, BE-ja mund të vendosë të ndalojë lirimin e fondeve.

Parakushtet e përgjithshme për mbështetjen financiare të BE-së në kuadër të instrumentit përfshijnë që partnerët të vazhdojnë të mbështesin dhe respektojnë mekanizmat efektivë demokratikë, duke përfshirë një sistem parlamentar shumëpartiak, zgjedhje të lira dhe të ndershme, media pluraliste, një gjyqësor të pavarur dhe sundim të ligjit, dhe të garantojnë respektimin e të drejtat e njeriut, duke përfshirë të drejtat e personave që u përkasin pakicave.

Kosova dhe Serbia kanë edhe një parakusht shtesë e i cili lidhet me dialogun. Parakusht për të dyja vendet është që ato të

angazhohen në mënyrë konstruktive “me progres të matshëm dhe rezultate të prekshme” në normalizimin e marrëdhënieve të tyre me synimin për të zbatuar plotësisht të gjitha detyrimet e tyre përkatëse që rrjedhin nga Marrëveshja për Rrugën drejt Normalizimit dhe Aneksi i Zbatimit të saj, si dhe të gjitha Marrëveshjet e Dialogut të kaluar, dhe se ata angazhohen në negociatat për Marrëveshjen Gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve./rtk