Fëstëkët janë fruta arrore të mrekullueshme që janë cilësuar si simbol i shëndetit dhe mirëqënies qysh nga kohërat e lashta. Këto janë të pasur me shumë vlera ushqyese që janë esenciale për shëndetin.

Fëstëkët, në fakt janë bërthama të marra nga frutat që i pëërkasin familjes Anacardiaceae, me gjini: Pistacia. Kanë një madhësi mesatare dhe besohet të kenë origjinën në vargjet malore të Azisë Perendimore dhe rajonin e Turqisë.

Fëstëkët rriten nën klimë të ngrohtë, verëra të thata dhe dimër të ftohtë. Këto kultivohen në shkallë të larë në SHBA, Iran, Siri, Turqi dhe Kinë. Pas plantacionit duhen rreth 8 deri 1o vite derisa bima të kultivojë frutat e saj. Pas kësaj, frutet kultivohen për shumë vite me rradhë.

Fëstëkët janë fruta ku bërthama e saj gjendet në mes ndërsa është e mbështjellur në dy anët me lëvore të fortë kockore, bërthama ka ngjyrë të gjelbërt të lehtë, formë paksa të zgjatur, arrin 2 cm gjatësi dhe 1 cm gjërësi, ndërsa peshon rreth 0,7-1 gr.

Përfitimet shëndetësore të fëstëkëve

Fëstëkët janë fruta arrore të shijshme dhe të njohura për vetitë e tyre ushqyese. Së bashku me frutat tjera si bajamet, arrat, këto ofrojnë burime të proteinave, yndyrnave dhe mineraleve.

• Fëstëkët janë burim i pasur i energjisë, 100 gr ofrojnë 557 kalori. Konsumi i rregullt i këtyre frutave arrore mund të ndikojë në uljen e kolesterolit të keq në gjak. Janë të pasur me substanca fitokimike si karroten, Vitamin E si dhe komponime antioksiduese. Studimet tregojnë se këto komponime ndihmojnë në largimin e radikaleve të lira toksike nga trupi, dhe kështu duke e mbrojtur atë nga sëmundjet, kanceri dhe infeksionet.
• Fëstëkët janë burim i shkëlqyer i vitaminës E, veçanërisht të pasur me gama-tokoferol, 23 gr. per 100 gr. vitamina E është një antioksidues i fuqishëm esencial për mirëmbajtjen e membranës qelizore dhe lëkurës.
• Fëstëkët përmbajnë grupe të rëndësishme të vitaminave B-kompleks, të tilla si riboflavin, niacin, thiamin, acid pantotenik, vitamin B-6 dhe acid folik.
• Gjithashtu, këto fruta janë burim i mineraleve si bakri, mangani, kaliumi, kalciumi, hekuri, magnezi, zinku dhe seleni. 100 gr. të fëstëkeve japin 144% të nivelit të përditshëm të rekomanduar të bakrit. Bakri është një mineral thelbësor për neuro-transmiterët, metabolizmit si dhe prodhimit të qelizave të kuqe të gjakut.
• Vaji i fëstëkëve i nxjerrë nga bërthama e tyre është ndër më të shëndetshmet në gatim. Ka aromë të këndshme dhe veti të shkëlqyera ushqyese. Ndihmon në mbrojtjen e lëkurës nga thatësia. Përveç kësaj, ky gjen përdorim edhe si vaj bazë në barnat tradicionale, aromaterapi, në industrinë farmaceutike dhe kozmetike.
• Vetëm një grusht me fruta të tilla arrore siguron nivelet e mjaftueshme të rekomanduara me antioksidantë, minerale, vitamina dhe proteina.

  Përzgjedhja dhe ruajtja

  Fëstëkët mund të jenë në dispozicion nëpër tregje gjatë gjithë vitit. Mund ti gjeni në dyqane ushqimore të pjekura, të papjekura, me lëvore apo të qëruara, të kripura, të ëmbla etj. Në përgjithësi vijnë nëpër pako hermetike, të mbrojtura nga prishja.

  Fëstëkët pa lëvore mund të vendosen në ndonjë vend të thatë dhe të freskët e të ruhen për shumë muaj, ndërsa ato me lëvore apo mbështjellës kockor duhet të vendosen në ndonjë enë hermetike dhe të mbahen brenda frigoriferit për të parandaluar prishjen.

  Përdorimi në kuzhinë

  Fëstëkët konsumohen zakonisht ashtu siç janë, duke i ndarë lëvozhgat në mes ku në brendësi gjendet bërthama. Gjithashtu mund ti shijoni edhe të pjekura, të kripura apo ehde të ëmbla, njëlloj sikur frutat macadamia dhe kikirikët.

  Fëstëkët janë të shijshëm, me shije të këndshme dhe aromë me shije frutash. Mund ta përdorni si shtesë përmbi bakllava, shtrudlle apo ëmbëlsira tjera.

  Fëstëkët e grimcuar mund ti përdorni edhe mbi sallata, deserte, akullore, biskota dhe ëmbëlsira tjera.

  Profili i sigurisë

  Fëstëkët në raste tëcaktuara mund të manifestojnë alergji si rezultat i komponimeve kimike. Personat me alergji të tillë duhet të kenë kujdes sepse simptomat reaguese përfshijnë kruarje të lëkurës, vështirësi në frymëmarrje, manifestime anafilaktike, dhimbje barku, të vjella dhe diarre./femra.net/