Nga Dane Taleski

Më 31 maj 2017, transferimi në dukje i pamundshëm i pushtetit përfundoi në Maqedoni. Një shumicë e re qeverisëse në parlament e bërë nga LSDM, BDI dhe Aleanca për shqiptarët me 62 vota nga 120 votuan një qeveri të re. 44 nga 51 deputetët e VMRO-DPMNE votuan kundër dhe 5 deputetë të BESA-së abstenuan nga votimi.

Kjo përfundoi një periudhë të pasigurt të trazirave që pasoi pas zgjedhjeve parlamentare të mbajtura në dhjetor 2016.

Në periudhën prej pesë muajsh pas zgjedhjeve, VMRO-DPMNE u përpoq të parandalonte transferimin paqësor të pushtetit duke nxitur një valë protestash nacionaliste që rrisnin polarizimin politik dhe Ndërhyrje ndëretnike dhe kulmoi me dhunë brutale në Parlament më 27 prill 2017.

Në çështjen e ditëve pas vizitës së Hoyt Brian Yee, Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit, Ivanov dha mandatin Zoran Zaev dhe VMRO-DPMNE e qoi në opozitë.

Qeveria e formuar sapo u përshëndet me entuziazëm të lartë nga qytetarët dhe komuniteti ndërkombëtar me pritjet për të rivendosur demokracinë dhe për ta kthyer Maqedoninë në rrugën e integrimit në BE dhe NATO. Edhe pse ekziston një nevojë e madhe për zgjidhje të shpejta dhe rregullime magjike, ekziston një ndjenjë e optimizmit të kujdesshëm. Ka një kuptim të gjerë se procesi për të dekonstruktuar një shtet të kapur duhet ende të shpaloset.

Është e mundshme që do të ketë një përhapje të institucioneve të dobëta dhe do të ndahet besnikëria mes anëtarëve të administratës publike në periudhën afatshkurtër. Liritë e medias dhe liria e shprehjes nuk do të restaurohen brenda natës. Nuk është e qartë se sa do të zgjasë gjyqtarët dhe prokurorët, që në të kaluarën e afërt kanë qenë më të gatshëm për të mbrojtur keqbërësit në pushtet sesa për t’i mbajtur ata të përgjegjshëm, për të ndryshuar rrugët e tyre. VMRO-DPMNE ka treguar akte minimale të pjesëmarrjes konstruktive parlamentare; Megjithatë, retorika e tyre mbetet e nxehtë dhe ata nuk tregojnë synimin më të vogël për të marrë përgjegjësinë për veprimet e tyre.

Ekziston një mbivendosje e madhe ndërmjet prioriteteve të shpallura nga qeveria dhe nevojës kryesore të theksuar: të rivendosë drejtësinë dhe të forcojë sundimin e ligjit. Ky është hapi i parë i nevojshëm për të siguruar qëndrueshmërinë e demokracisë në Maqedoni. Reformat gjyqësore janë shumë të nevojshme dhe jo vetëm sepse ato janë të larta në listën e prioriteteve të reformës së BE. Reformat gjyqësore substanciale janë të nevojshme për t’u shërbyer drejtësisë dhe për të vendosur një standard për qeverinë aktuale dhe të gjithë zyrtarët publikë në të ardhmen.

Rivendosja e sundimit të ligjit për të adresuar përgjegjësinë ligjore për veprimet individuale është parakusht për të filluar një proces të pajtimit politik dhe ndëretnik. Ky është hapi i dytë i domosdoshëm. Nëse demokracia do të jetë e qëndrueshme në Maqedoni, atëherë shoqëria multietnike nuk mund të mbetet politikisht e fragmentuar dhe e polarizuar. Përpjekjet politike duhet të bëhen për të rindërtuar një shoqëri gjithëpërfshirëse dhe kohezive e cila do të ndajë vlerat themelore demokratike dhe do të favorizojë integrimin euroatlantik.

Detyra politike e qeverisë së re është të udhëheqë proceset. Do të përballet me një luftë të vështirë dhe do të jetë një barrë e gjatë; Megjithatë, do të ketë shumë mbështetje nga brenda dhe jashtë vendit. Maqedonia është në një pikë kritike dhe ka një shans të fortë për të dalë nga kriza politike. Për të ardhmen e shtetit dhe të vendit, nuk mund të humbasë këtë shans.

(Dane Taleski është anëtar i Grupit Këshillues të Politikave të Ballkanit në Evropë (BiEPAG). Ai ishte  anëtar i Qendrës për Studime të Evropës Juglindore në Universitetin e Grazit, Fellow në Qendrën për Studime të Avancuara të Evropës Juglindore në Universitetin e Rijekës dhe një Ligjërues Vizitor në Universitetin e Fribourg-ut. Taleski mori doktoratën e tij në Shkencat Politike nga Universiteti i Evropës Qendrore në Budapest. Ky opinion është shkruar eksklizivisht për EWB.)

______________________________________________________________________________________________________________

Shënim: Opinioni që sapo lexuat nuk shpreh qëndrimin/opinionin e Arbresh.info. Ai është një trajtim sipas bindjeve të autorit dhe shpreh vetëm opinionin e tij rreth çështjes që trajton.