Shkencëtarët janë afër zbulimit të një prej mistereve më të mëdha të universit. Një eksperiment i ri, që përdor valët gravitacionale, në një valëzim hapësirë-kohë, tenton të zbulojë pse universi po zgjerohet kaq shpejt dhe papritur.

Në vitet ’90 astronomët zbuluar se galaksitë si Rruga jonë e Qumështit, po fluturonin veçmas shumë shpejt. Dhe ata u shokuan edhe më shumë kur zbuluan se po përshpejtonin dhe se ishin përhapur në kozmos.

Teorikisht ata kanë thënë se një forcë e panjohur dhe misterioze, e quajtur Energjia e Errët, ishte shkaku i kësaj sjellje të çuditshme.

Pothuajse një shekull më parë Albert Einstein formoi një koncept të ngjashëm në llogaritë e tij, Konstantja Kozmologjike, por më e fshiu, duke besuar se kishte bërë një gabim.

Por gjithashtu ka dhe një mundësi tjetër, përmes distancave intergalaktike, graviteti nuk mund të funksionojë siç është menduar.

Tashmë shkencëtarët e universitetit të Edinburgh besojnë se kanë gjetur se si të zgjidhin gjëegjëzën duke matur shpejtësinë me të cilën valët gravitacionale përshkojnë universin.

Nëse valëzimet hapësirë -kohë tregojnë se përhapen me shpejtësinë e dritës do të përjashtonte teorite alternative të gravitetit, që përjashtojnë Energjinë e Errët.

Nga ana tjetër, nëse shpejtësia e tyre është e ndryshme nga ajo e dritës, teoria e Energjisë së Errët duhet të rishikohet.

Ky eksperiment do të kryhet në Laser Interferometer Gravitational Wave Observatory në SHBA, ku dy detektorët binjakë 2 mijë milje larg njëra tjetrës konfirmuan për herë të parë ekzistencën e valëve gravitacionale dy vjet më parë.

“Së fundmi detektimi i valëve gravitacionale ka hapur një dritare të re observimi për universin tonë. Rezultatet tona japin një përshtypje se si kjo do të na drejtojë në zgjidhjen e një prej problemeve më thelbësore në fizikë”, thotë Lucas Lombriser nga universiteti i Edingburg, Shkolla e Fizikës dhe Astronomisë.

Valët gravitacionale gjenerojnë nga një prej ngjarjeve më të fuqishme të universit, si përplasja e vrimave të zeza, apo yjet supermasive të neutroneve.