Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë ka reaguar të enjten pas Deklaratës për Klimën e Investimeve të Departamentit Amerikan të Shtetit për Kosovën, duke kërkuar nga Qeveria që t’i shmangë ndërhyrjet arbitrare të pushtetit, me qëllim të respektimit të parimeve të sundimit të ligjit dhe promovimit të lirive ekonomike.

“OEAK shpreh vlerësimin e saj pozitiv lidhur me konfirmimin së fundmi të kushtetueshmërisë së Ligjit për Investimet e Qëndrueshme. Ky akt legjislativ, së bashku me përpjekjet e tjera për thjeshtimin e procedurave të regjistrimit dhe reduktimit të ngarkesave burokratike, do të duhej të ndikonin në lehtësinë e të bërit biznes në vend”, thuhet në reagim.

Megjithatë, sipas OEAK-së, ndërhyrjet politike në ekonomi, politikat tekanjoze ekonomike dhe dialogu i kufizuar publiko-privat lënë në hije, përpjekjet e kufizuara reformuese, ashtu siç ceket edhe në Deklaratën e Klimës së Investimeve të Departamentit Amerikan të Shtetit për Kosovën.

“Prandaj, Oda Amerikane përsërit thirrjen e saj për shmangie të ndërhyrjeve arbitrare të pushtetit, me qëllim të respektimit të parimeve të sundimit të ligjit dhe promovimit të lirive ekonomike, e kjo duhet të përfshijë edhe shmangien nga sulmet verbale ndaj institucioneve të drejtësisë”, thuhet në deklaratën e kësaj ode.

Sulmet si këto, të bëra edhe ndaj Gjykatës Komerciale, e themeluar dhe fuqizuar edhe më ndihmën e Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, pashmangshëm sipas Odes Amerikane, ndikojnë në aftësinë e institucioneve të drejtësisë për të kryer punën e tyre në mënyrë të pavarur dhe objektive.

“Veprimet e tilla por edhe masat ndëshkimore ndaj disa përmbaruesve privatë, minojnë përpjekjet e gjithëmbarshme për rritjen e sigurisë juridike, e rrjedhimisht edhe tërheqjen e investimeve të huaja në asete produktive”.

Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë shpreh shqetësimin e saj edhe me vazhdimin e masave që ndalojnë importet e produkteve finale nga Serbia, për aq kohë sa lëndët e para dhe materialet gjysmë të gatshme lejohen të importohen pa pengesë, “në kundërshtim me frymën e promovimit të lëvizjes së lirë të mallrave ndërmjet shteteve të Ballkanit Perëndimor si dhe në kundërshtim me zotimet që Kosova ka pranuar në rrugën e saj integruese në Bashkimin Evropian”.

“Ashtu siç ceket në Deklaratën e Klimës së Investimeve të Departamentit të Shtetit, ndalesa e importit ka ndikuar negativisht në kompanitë që janë në pronësi të huaj dhe ashtu siç është thënë në mënyrë të përsëritur nga Oda Amerikane se ndalesa e tillë godet direkt interesat komerciale të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, si dhe shteteve të tjera partnere brenda Bashkimit Evropian. Barrierat e tilla çrregullojnë zinxhirët e furnizimit, trazojnë tregjet dhe kanë ndikim direkt tek konsumatori fundor”, thuhet në reagimin e OEAK-së.

Oda Amerikane dëshiron të theksojë se dokumentet si ky i Departamenti të Shtetit janë me peshë gjatë marrjes së vendimeve nga ana e investitorëve seriozë amerikanë dhe investitorëve të tjerë të jashtëm.

|Edhe shqetësimet lidhur me tentimet e revokimit arbitrar të certifikatave të biznesit të disa ndërmarrjeve, janë serioze dhe si të tilla edhe dëshmi të lehtësisë së të bërit biznes në vend. Oda Amerikane beson fuqishëm se çështjet si këto duhet të jenë subjekt i vendosjes së institucioneve gjyqësore, e verdiktet e tyre nuk mund të konsiderohen të drejta, për aq kohë sa mbi to ushtrohet presion nga ana e drejtuesve më të lartë të pushtetit ekzekutiv e legjislativ, si cenim i parimit demokratik të ndarjes së pushteteve”.

Oda Amerikane thekson edhe renditjen shqetësuese të Kosovës në Indeksin e Lirive Ekonomike të organizatës Heritage Foundation në tri vitet e fundit, si vend me liri mesatare ekonomike, respektivisht i 37-ti në mesin e 44 shteteve të Evropës, me 60.6 pikë në vitin 2024 kundrejt 67.9 në vitin 2017.

“Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë i bënë thirrje Qeverisë së Republikës së Kosovës që të adresojë me prioritet shqetësimet që burojnë nga Deklarata e Klimës së Investimeve e Departamentit të Shtetit Amerikan, përfshirë edhe çështjet strukturore të cilat pengojnë rritjen ekonomike dhe produktivitetin, ndërsa dialogu dinamik dhe i sinqertë me sektorin privat është imperativ në arritjen e këtyre synimeve”, thuhet në reagimin e OEAK-së./rtk