Gjithnjë e më shumë, ka shenja se operacionet e vazhdueshme ushtarake të Izraelit po zgjerojnë dhunën përtej Rripit të Gazës.

Diçka e tillë u përforcua edhe më shumë pas sulmeve ushtarake të javës së kaluar nga SHBA-ja dhe aleatët e saj në më shumë se 60 lokacione të kontrolluara nga Houthi në të gjithë Jemenin, të cilat pasuan sulmet iraniane në Irak, Siri dhe Pakistan.

Që atëherë, SHBA i ka riklasifikuar Houthi si “organizata terroriste”. Ky largim nga diplomacia hiperaktive e Uashingtonit për të frenuar konfliktin ka pasoja të rrezikshme përtej këtij rajoni të pasur me energji, por të paqëndrueshëm, raporton abcnews.al.

SHBA-të nuk duhet të shqetësohen më vetëm për sulmet me raketa të rebelëve islamikë të Jemenit ndaj anijeve tregtare në Detin e Kuq, i cili lidh Mesdheun me Oqeanin Indian dhe përmes të cilit kalon 15% e transportit botëror dhe një e treta e transportit me kontejnerë në botë.

Ajo që Perëndimi e quan “Boshti i Rezistencës” i Iranit, i cili përfshin Houthi në Jemen, Hezbollah në Liban dhe grupe të ngjashme në Siri dhe Irak kanë sulmuar Izraelin dhe aleatët e tij për të treguar solidaritet me Palestinën.

Houthi ka sulmuar anijet tregtare në Detin e Kuq që nga nëntori për t’i bërë presion qeverisë izraelite që të lejojë kalimin e ndihmave humanitare në Gaza dhe për një fund të menjëhershëm të armiqësive.

Natyrisht, premtimi i tyre për të sulmuar anijet e lidhura me Izraelin nuk mund të mbahet praktikisht pasi nuk është kurrë e lehtë të identifikosh një anije tregtare me një vend, edhe kur ajo identifikohet ligjërisht nga flamuri i saj, raporton abcnews.al.

Kështu shkaktohen ndërprerje serioze, me ndryshime në itineraret e kompanive të transportit që rezultojnë në vonesa, pasiguri dhe rritje të tarifave.

Por ajo për të cilën Shtetet e Bashkuara duhet të shqetësohen tani janë sulmet e drejtpërdrejta ushtarake të Iranit, të cilat prej kohësh kanë ngritur spektrin e një konfrontimi të mundshëm të drejtpërdrejtë me SHBA-në.

Të paktën kjo hije e re kërcënon të prishë përpjekjet diplomatike për të frenuar konfliktin në Gaza. Të stresuar nga sulmet e vazhdueshme Houthi në Detin e Kuq, shumë vende, përfshirë Indinë, kanë ndërmarrë masa.

Në dhjetor, Shtetet e Bashkuara formuan një grup pune me nëntë vende të quajtur Operacioni Prosperity Guardian. Kjo ka rritur shumë praninë e luftanijeve në këto ujëra, e megjithatë problemet nuk janë zbutur.

Tani, breshëria e hakmarrjes së javës së kaluar nga SHBA dhe aleatët e saj është pasuar nga inkursione ushtarake nga brenda Iranit, fillimisht në Irak dhe Siri dhe më pas në Pakistan, raporton abcnews.al.

Duket se pas shpërthimeve të bombave në Kerman në Iranin jugor këtë muaj, Teherani nuk po mbështetet më vetëm tek të ashtuquajturit përfaqësues të tij.

Mohammad Jamsidi, një këshilltar politik i presidentit iranian Ebrahim Raishi, shpejtoi të fajësonte Izraelin dhe SHBA-në për sulmet në Kerman, të cilat vranë më shumë se 100 njerëz, megjithëse Shteti Islamik (ISIS) mori shpejt përgjegjësinë për to.

Por a mund të përballojnë Shtetet e Bashkuara, në mes të një sezoni të zgjedhjeve presidenciale dhe luftërave në Ukrainë dhe Izrael, një konfrontim të drejtpërdrejtë me Teheranin dhe aleatët e tij?

Jo se SHBA e ka refuzuar diplomacinë si zgjedhjen e saj të parë, por këto sulme të zgjatura ushtarake sigurisht që kanë rraskapitur partnerët e saj, duke e komplikuar kështu diplomacinë e saj.

Operacioni “Prosperity Guardian”, i udhëhequr nga SHBA, për shembull, nuk i janë bashkuar shumë prej aleatëve të tij të ngushtë në Indo-Paqësor. Ato përfshijnë Australinë, Japoninë dhe disa arabë, duke përfshirë Arabinë Saudite, e cila ka luftuar kundër Houthi për dekada.

As kombi më i madh tregtar në botë, Kina, nuk i është bashkuar asaj. Ndërkohë, fakti që Irani po ndërmerr sulme të drejtpërdrejta nuk do të thotë se Hezbollahu dhe Houthi kanë ndalur lëshimin e raketave, duke përshkallëzuar gradualisht tensionet rajonale.

Zgjerimi i konfrontimit

Rebelët jemenas, për shembull, kanë zgjeruar operacionet e tyre nga Deti i Kuq deri në Gjirin e Adenit. Gjithashtu përtej Izraelit, sulmet e javës së kaluar të udhëhequra nga SHBA u pasuan nga Houthi javën e kaluar, duke nisur sulme të reja edhe kundër anijeve tregtare amerikane.

Së bashku, këto sulme ushtarake thuhet se kanë ndikuar në transportin e më shumë se 50 vendeve, duke ndërprerë zinxhirët e furnizimit global. Sulmet direkte ushtarake të Iranit kanë shkaktuar skenarë të një konfrontimi më të gjerë që përfshin kombe të tjera.

Të hënën e kaluar Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit (IRGC) lëshoi ​​raketa balistike në atë që e quajti një “selinë e spiunazhit” izraelit në rajonin kurd të Irakut dhe goditi objektivat e lidhura me ISIS në Sirinë veriore.

Të martën e kaluar IRGC përdori drone dhe raketa për të goditur rebelët salafi-sunitë Jaish al-Adl (Ushtria e Drejtësisë) brenda Pakistanit.

Marina e Pakistanit ka vendosur gjithashtu anijet e saj luftarake në Detin Arabik dhe të dielën e kaluar pretendoi se kishte shpëtuar 21 anëtarë të ekuipazhit nga një anije tregtare që kishte lëshuar një sinjal rreziku.

Pakistani, i cili ka qenë një aleat i ngushtë i Shteteve të Bashkuara, por edhe një mik i ngushtë i Kinës dhe Iranit dhe një lojtar kryesor në Lindjen e Mesme, deri më tani është distancuar nga konflikti në Gaza, duke u fokusuar në anijet e veta tregtare dhe madje duke bërë qartë se forcat e saj detare nuk kanë ndërmend të përballen me Houthi.

Por sulmet iraniane në Balochistan e kanë shtyrë Pakistanin në këtë konfrontim të gjerë. Një zëdhënës i Zyrës së Jashtme tha: “Kjo shkelje e sovranitetit të Pakistanit është plotësisht e papranueshme dhe mund të ketë pasoja të rënda”.

Ai e ndaloi ambasadorin iranian, pas vizitës së tij në Teheran, të kthehej në Islamabad. Të enjten e kaluar, pas sulmeve iraniane në Balochistan, një kolonel i IRGC-së u qëllua për vdekje në rajonin Sistan-Baluchistan të Iranit, pa asnjë të dhënë se kush qëndron pas vrasjes së tij.

Në dhjetor, një këshilltar i lartë i IRGC-së u vra nga sulmet ajrore izraelite jashtë Damaskut. Tensionet mund të thellohen më tej.

Tensioni Iran-Pakistan

Jaish al-Adl, me bazë në Pakistan, ka nisur sulme kundër rojeve kufitare iraniane që nga formimi i saj në 2012 dhe ka marrë më parë përgjegjësinë për bomba dhe rrëmbime kundër policisë kufitare iraniane.

Lideri i kësaj lëvizjeje në Iranin juglindor, Salahuddin Faruqi, ka qenë një kundërshtar i vendosur i mbështetjes së Republikës Islamike për presidentin sirian Bashar al-Assad.

Dihet gjithashtu se është i lidhur ngushtë me lëvizjen çlirimtare kurde, që do të thotë se mund të përfshijë potencialisht edhe Turqinë. Të martën e kaluar, Irani nisi një sulm në dy baza ushtarake Jaish al-Adl brenda provincës Balochistan të Pakistanit, raporton abcnews.al.

Sulmi u krye me dronë dhe raketa që goditën dy bazat, por gjithashtu vranë dy fëmijë të pafajshëm dhe plagosën tre të tjerë. Megjithatë, si SHBA ashtu edhe Kina, miqtë më të ngushtë të Pakistanit bënë thirrje për përmbajtje dhe dialog.

Për më tepër, si dy republika islamike, Irani dhe Pakistani kanë pasur një histori të gjatë bashkëpunimi në trajtimin e sfidës së përbashkët të kryengritjeve në të dyja anët e kufirit të tyre prej 1000 kilometrash.

Diplomaci me paterica

Irani ishte vendi i parë që më 14 gusht 1947 njohu shtetin pakistanez. Të dy vazhduan përpjekjet e përbashkëta për të luftuar kryengritjet dhe trafikun e drogës në rajonet e tyre kufitare të përbashkëta.

Pra, ndërsa lufta dhe diplomacia në Azinë Perëndimore përplasen, diplomacia duket se ka nevojë për paterica. Ndërsa Shtetet e Bashkuara përballen me sfida dërrmuese brenda dhe jashtë vendit, ajo duhet të balancojë strategjitë e saj ushtarake dhe diplomatike për të frenuar luftën në Gaza, raporton abcnews.al.

Duke marrë anën pozitive, ata duket se janë afër të paktën një ndërprerjeje të përkohshme të hershme të armiqësive midis Izraelit dhe Hezbollahut, duke ofruar një paketë ndihme ekonomike për Libanin.

Por tani, Houthi po shton problemet që Irani po i shkakton SHBA-së, edhe pse të dyja vendet nuk kanë luksin financiar të një konfrontimi të drejtpërdrejtë./abcnews.al