Fitorja e Aleksander Vuçiqit në Serbi dhe arroganca e tij e treguar së fundit me faktorin ndërkombëtar mund të shkaktoj tensione të reja në Ballkanin Perëndimor. Kështu konsideron Instituti amerikan, Robert Lansing në një analizë publikuar së fundi, ku gjithashtu paralajmërohet për një mundësi reale të një sulmi të ngjashëm si të 24 shtatorit në Banjskë të Leposaviqit.

Shqetësimi i kësaj analize është se Vuçiq mbështet hapur politikat e Rusia kundër Ukrainës. E madje analiza thotë se është Rusia që dëshiron një front tjetër në Ballkan.

Më poshtë mund të lexoni si të tillë analizën e këtij instituti.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq tregoi arrogancën e tij gjatë diskutimeve të fundit me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s në turneun e tij diplomatik në të gjithë Ballkanin Perëndimor. Në një takim të përbashkët në Beograd në fund të nëntorit, sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg shprehu shqetësimin, duke deklaruar se përqendrimi i forcave ushtarake serbe pranë kufirit me Kosovën po përkeqëson situatën tashmë të tensionuar mes dy kombeve.

Vuçiq, në përgjigje tregoi mungesën e interesit të tij për të mbajtur një lidhje të ngushtë me NATO-n dhe BE-në, duke pohuar se “ku dhe si e pozicionojmë ushtrinë tonë, në përputhje me kornizën kushtetuese dhe pa paraqitur kërcënime, bie në juridiksionin tonë kombëtar”.

Veçanërisht, Serbia ka vendosur vazhdimisht trupa në afërsi të kufirit të Kosovës në vitet e fundit, me dislokimin e fundit pas incidentit të Banjskës më 24 shtator. Tërheqja e forcave serbe më pas ndodhi për shkak të ndërhyrjeve diplomatike nga Perëndimi.

Vuçiq ka qenë gjithmonë mendjemadh për BE-në dhe NATO-n. Serbia jo vetëm që e mbështeti publikisht Rusinë, por edhe i shpalli të jashtëligjshme stërvitjet ushtarake ndërkombëtare në shkurt 2022, pas fillimit të luftës ruse kundër Ukrainës. Pavarësisht shtrirjes së Serbisë, qeveria zyrtare ukrainase ka dhënë një alarm, duke sugjeruar se Rusia mund të jetë duke u përgatitur për të nxitur armiqësi në Ballkanin Perëndimor, duke shfrytëzuar marrëdhëniet e saj me Serbinë.

Para se të marrë pjesë në samitin Bashkimi Evropian-Ballkani Perëndimor, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, la të kuptohet për sulme të mundshme të mëtejshme nga Serbia. Ajo theksoi peshën e situatës, duke u zotuar të informojë të gjithë liderët evropianë, bazuar në informacionin e marrë nga organizatat e sigurisë, duke u kërkuar atyre që ta trajtojnë alarmin me seriozitetin maksimal.

Gjasat për sulme të reja në Kosovë, veçanërisht pas incidentit të 24 shtatorit, mbeten të konsiderueshme. Ky shqetësim shtohet nga vëzhgimi i një grupi të organizuar të pajisur me mbështetje logjistike dhe armatim të rëndë që thuhet se është furnizuar nga Beogradi. Serbia duket e gatshme të nxisë konflikte të përhershme në rajon, duke shfrytëzuar jo vetëm grupet serbe brenda Kosovës, por edhe ato të rreshtuara me Moskën.

Ndërsa një pushtim konvencional mund të mos jetë i pashmangshëm

Pavarësisht se NATO forcon praninë e saj ushtarake në Kosovë, ka debat të vazhdueshëm brenda Aleancës për qëndrueshmërinë e mundshme të këtij përforcimi, veçanërisht pas shpërthimit të dhunshëm në shtator. Serbia, përkundër pranisë së NATO-s, vazhdon të paraqesë një kërcënim lufte për Kosovën, duke demonstruar një shkallë të mospërputhjes me direktivat e NATO-s.

Ekziston shqetësimi se Serbia po synon strategjikisht të krijojë një front të dytë për Perëndimin duke mbështetur përpjekjet për destabilizimin e Ballkanit Perëndimor. Taktikat ushtarake dhe mediatike për të nxitur konfliktin në Ballkan janë shumë të mundshme.

Moska nxit tensionet në kufirin Serbi-Kosovë

Të dielën, më 17 dhjetor, Serbia do të mbajë raundin e tretë të zgjedhjeve lokale dhe parlamentare në katër vitet e fundit. Cilësia narrative e fushatës serbe ka qenë dukshëm e dobët. Në mesin e tre premtimeve kryesore elektorale, çështja e Kosovës ka marrë vëmendjen më të madhe, duke dominuar një pjesë të konsiderueshme të diskutimeve të fushatës, krahas betejave kundër papunësisë dhe promovimit të stabilitetit ekonomik.

Diskursi rreth Kosovës mban një pozicion qendror në fushatën serbe, duke shërbyer si një element thelbësor për presidentin Vuçiç për të siguruar mbështetjen e votuesve. Nëse njohja e Kosovës mbetet një parakusht për anëtarësimin e Serbisë në BE, një skenar për të cilin Vuçiç ka qenë i kujdesshëm, një njohje e tillë mund të mbetet e pakapshme.

Në mënyrë intriguese, integrimi i Serbisë në BE mori vëmendje minimale gjatë fushatës, dhe kur u trajtua, shpesh iu portretizua elektoratit me një lidhje të drejtpërdrejtë me çështjen e Kosovës.

Aleksandar Vuçiq, një ish-ministër nën Millosheviçin, perceptohet se ka kapitalizuar një narrativë nxitëse, gjuhë urrejtjeje dhe një retorikë pro-ruse, anti-BE që qeveria ka kultivuar në opinionin publik serb gjatë viteve.

Vuçiq përdor një formë levash politike, duke u sugjeruar mbështetësve të tij.

“Unë nuk do të mund ta mbroj Kosovën pa mbështetjen e popullit serb”. Pavarësisht nga një opozitë e bashkuar e bashkuar nën flamurin “Serbia kundër dhunës”, që rrjedh nga pakënaqësia e përhapur me çështjet e brendshme në Serbi, ka një gjasë të konsiderueshme që partia e Aleksandër Vuçiqit të dalë fituese në zgjedhje./rtk