Kina, Irani dhe disa shtete arabe kanë dënuar deklaratën e një ministri izraelit, i cili tha se hedhja e një bombe bërthamore në Rripin e Gazës ishte një opsion në luftën Izrael-Hamas, duke e quajtur këtë qëndrim si kërcënim për botën.

Në konferencën e së hënës në Kombet e Bashkuara, qëllimi i së cilës ishte krijimi i një zone pa armë bërthamore në Lindjen e Mesme, shumë ambasadorë dënuan dhe kritikuara deklaratat e bëra nga ministri i Trashëgimisë së Izraelit, Amihai Eliyahu, i cili më vonë i quajti deklaratat e tij si “metaforike”.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, shpejt hodhi poshtë deklaratat e tij dhe e pezulloi atë nga pjesëmarrja në takimet e Qeverisë.

Izraeli as nuk ka konfirmuar e as mohuar se ka aftësi bërthamore.

Gjerësisht besohet se ky shtet ka armë bërthamore dhe një ish-punonjës i një reaktori bërthamor ka kaluar 18 vjet në burg, pasi ka publikuar detaje dhe fotografi të arsenalit të dyshuar bërthamor të Izraelit në një gazetë britanike më 1986.

Zëvendësambasadori i Kinës në OKB, Geng Shuang, tha se Pekini ishte i “tronditur” dhe i cilësoi deklaratat si “ekstremisht të papërgjegjshme” që duhen menjëherë të dënohen.

Ai u bëri thirrje zyrtarëve izraelitë të reagojnë ndaj deklaratës dhe të bashkohen në Traktatin për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore.

Geng tha se Kina është e gatshme të bashkohet me shtete të tjera për të punuar në krijimin e një zone pa armë bërthamore në Lindjen e Mesme.

Shefja për çarmatim në OKB, Izumi Nakamitsu, e cila bëri hapjen e konferencës, nuk e përmendi Izraelin. Por, ajo tha se “çdo kërcënim për të përdorur armë bërthamore është i papranueshëm”.

Ajo, po ashtu, përsëriti thirrjen që Lindja e Mesme të jetë një zonë pa armë bërthamore dhe armë të tjera të shkatërrimit në masë, duke thënë se duhet të arrihet paqe mes Izraelit dhe palestinezëve përmes zgjidhjes me dy shtete.

Ambasadori i Omanit në OKB, Mohamed Al-Hassan, që foli në emër të gjashtë shteteve të Këshillit për Bashkëpunim të Gjirit – ku përfshihet edhe Arabia Saudite – tha se kërcënimi për të përdorur armë bërthamore në Gazë, “riafrimon brutalitetin e pushtimit izraelit kundër popullit palestinez” dhe “mosshpërfilljes ndaj jetëve të pafajshme”.

I ngarkuari me punë i Libanit, Hadi Hachem, po ashtu dënoi komentet e ministrit të Trashëgimisë së Izraelit, duke thënë se “kjo është vetëpranim për armë bërthamore dhe kërcënimi i tyre për t’i përdorur paraqet kërcënim serioz ndaj paqes dhe sigurisë ndërkombëtare dhe të rajonit”.

Ambasadori i Iranit, Amir Iravani, tha se kërcënimet bërthamore drejtuar palestinezëve nga zyrtarë të lartë izraelitë paraqesin “krenarinë” e Izraelit për posedimin e armëve të tilla.

Përfaqësuesit izraelitë nuk folën në konferencë, por Netanyahu ka thënë se kërcënimi kryesor ndaj shtetit të tij është që Irani të ketë armë bërthamore, duke shtuar se është i gatshëm që të parandalojë që kjo të ndodhë.

Përpjekjet që Lindja e Mesme të jetë një zonë pa armë bërthamore datojnë që nga vitet ’60 dhe përfshijnë thirrjet e bëra përmes Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore të vitit 1995 dhe një rezolute të vitit 1998 e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së që u ka kërkuar shteteve që të kontribuojnë në krijimin e kësaj zone./rel