Një samit që u mblodh afër 50 liderëve evropianë, dhjetëra ndihmës dhe legjione gazetarësh përfundoi si një gërvishtje e lagësht kur ata të mbledhur nuk arritën të bënin ndonjë përparim të rëndësishëm për të zgjidhur konfliktet në pragun e Evropës – ose ndonjë çështje tjetër rajonale.

Edicioni i tretë i projektit të përkëdhelur të Emmanuel Macron, Komuniteti Politik Evropian, u faturua nga këshilltarët si një mundësi për të ndërmjetësuar paqen midis Armenisë dhe Azerbajxhanit ndërluftues, për të de-përshkallëzuar tensionet në Ballkan dhe për të zhvilluar një bisedë strategjike për sigurinë e kontinentit, shkruan Politico transmeton Arbresh.info.

Ndërsa liderët u mblodhën rreth Volodymyr Zelenskyy të Ukrainës, i cili ishte në Granada për të mbështetur mbështetjen e Evropës mes shqetësimeve të SHBA-së për ndihmën për Ukrainën, ata nuk arritën të bënin përparim në konfliktet e tjera në mungesë të lojtarëve kryesorë.

Shpresat e të pranishmëve në marrjen e hapave për zgjidhjen e krizës humanitare në Nagorno-Karabakh u shkatërruan kur Ilham Aliyev i Azerbajxhanit dhe Recep Tayyip Erdoğan i Turqisë vendosën të anashkalojnë mbledhjen. Udhëheqësit shpresonin të organizonin takimin e parë midis Aliyevit dhe Nikol Pashinyanit të Armenisë që kur Azerbajxhani nisi një ofensivë të rrufeshme në Nagorno-Karabakh, duke shkaktuar një eksod prej 100,000 refugjatësh.

Azerbajxhani akuzoi Francën për njëanshmëri në negociata dhe në fund ra dakord të bisedonte, por vetëm nën kujdesin e BE-së në Bruksel, sipas ndihmësit presidencial të Aliyev, Hikmet Hajiyev, në mediat sociale .

Përpjekjet për të zbutur tensionet mes Kosovës dhe Serbisë ishin po aq të kota. Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani refuzoi bisedimet me homologun e saj serb Aleksandar Vuçiq nëse nuk vendoseshin sanksione kundër Beogradit, pas një inkursioni serb në Kosovë.

Ndjenja e pafrytësisë së samitit informal arriti kulmin kur vendi pritës, Spanja, anuloi një konferencë shtypi të planifikuar në minutën e fundit, pika kryesore e pritur e samitit për rreth 700 gazetarë. Ai kishte për qëllim të përfshinte deklarata dhe të shënonte zyrtarisht dorëzimin e administrimit të Komunitetit Politik Evropian nga Spanja në Mbretërinë e Bashkuar.

Një ‘treg’ për liderët

Mungesa e entuziazmit të liderëve për samitin ishte e dukshme që në fillim të ditës, kur shumë të ftuar nuk mund të shqetësoheshin të ndalonin dhe të ndanin disa mendime me masën e gazetarëve që prisnin. Giorgia Meloni e Italisë u hodh pranë, duke folur në telefonin e saj celular.

As kancelari gjerman Olaf Scholz dhe as ai i Mbretërisë së Bashkuar Rishi Sunak nuk folën me shtypin. Emmanuel Macron – ideja e të cilit ishte krijimi i Komunitetit Politik Evropian – nuk kishte asgjë për të thënë në rrugën e tij në takim.

Gjatë një konference për shtyp afër fundit të ditës, presidenti francez tregoi një fytyrë të guximshme për ngjarjet e ditës. Përveç forcimit të bashkëpunimit për të luftuar krimin kibernetik midis 47 anëtarëve të EPC-së, ai përmendi bisedimet për Armeninë – të mbajtura në mungesë të antagonistit kryesor Azerbajxhani – si dëshmi e dobisë së takimit.

I pyetur në lidhje me ndalimin e ndihmës nga ana e SHBA-së për Ukrainën, presidenti francez i quajti miliarda dollarë mbështetjen e SHBA-së si një “plotësim të mrekullueshëm” të kontributit të BE-së, por paralajmëroi se “nuk mund të zëvendësojë mobilizimin tonë europian”. Por presidenti, i cili qëndronte pas idesë origjinale për EPC, mori më pak pyetje nga gazetarët se zakonisht përpara se të bashkohej me udhëheqësit e tjerë për një turne në mbrëmje në Alhambra.

Presidenca spanjolle nuk pranoi të shpjegojë pse u anulua konferenca kryesore për shtyp. Sipas një diplomati të BE-së, ndërsa nuk kishte “çështje thelbësore”, nuk kishte pothuajse asnjë nevojë për deklarata për shtyp.

“Është një mini-OKB, është një treg ku liderët mund të merren me rrota,” tha diplomati, të cilit iu dha anonimiteti për të diskutuar hapur çështjen.

Kur Macron nisi EPC-në në vazhdën e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës në maj 2022, ambiciet e tij të larta ishin të krijonte “një hapësirë ​​të re për bashkëpunim” dhe të kontribuonte për paqen dhe sigurinë, jo të ishte një Davos i thjeshtë për liderët.

Ndërsa pak përparim u bë në zgjidhjen e konflikteve, bisedimet u përqëndruan në migracionin, një temë e nxehtë për Rishi Sunak të Mbretërisë së Bashkuar, vendi i të cilit ka pak mundësi për të diskutuar këtë çështje me vendet evropiane që nga Brexit.

Sipas Macron, një ngjarje anësore midis Sunak, Meloni dhe kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama, dha premtime për të rritur bashkëpunimin për ndarjen e informacionit dhe operacionet kundër trafikimit në vendet e tranzitit dhe të nisjes.