Google ADS

Puberteti i vonë është “shkas” për shumë sëmundje

13:00 | 3 Nëntor 2020
Trina Galanxhi

Një studim danez i botuar në revistën “Human Reproduction” ka analizuar të dhënat e rreth 16 mijë fëmijëve danezë në lidhje me pubertetin e vonshëm.

Një nga autorët, Dr. Nis Brick, nga Universiteti i Aarhus në Danimarkë, shpjegoi se sa herë që një pacient me një fillim të vonuar ose të hershëm të pubertetit vjen te mjeku, mjeku e ekzaminon atë për historinë e familjes, transmeton portal arbresh.info

“Ne e denim që ekzistonte një marrëdhënie midis moshës së pubertetit, nënës dhe djalit, por tani të dhënat e konfirmojnë atë”, tha ai.

Vitet kur vajzat dhe djemtë hyjnë në pubertet gradualisht po zvogëlohen në të gjithë botën.

Në Mbretërinë e Bashkuar, mosha në të cilën fëmijët hyjnë në pubertet zhvendoset një muaj pas çdo 10 vjet. Mosha mesatare për të hyrë në pubertet tani është 11 vjeç për vajzat dhe 12 vjeç për djemtë.

Ekspertët shtuan se ka pasur një përmirësim të shëndetit të përgjithshëm dhe të ushqyerit në botën e industrializuar, por studimet gjithashtu kanë treguar një lidhje midis mbipeshes dhe fillimit të hershëm të pubertetit.

Studimi tregoi se puberteti i hershëm ose i vonë shoqërohet me një rrezik në rritje të diabetit, mbispeshës, menopauzës së hershme dhe sëmundjeve kardiovaskulare.

Një vajzë konsiderohet se ka hyrë në pubertet herët, nëse ajo ishte tetë deri në 11 vjeç, ndërsa puberteti i vonë është midis 15 dhe 19 vjeç. Tek djemtë, puberteti normal fillon ndërmjet moshës nëntë dhe 14 vjeç.

Një tjetër studim amerikan, ka zbuluar se puberteti i hershëm tek vajzat shoqërohet me me rritjen e gjasave të shfaqjes së problemeve të shëndetit mendor gjatë adoleshencës dhe moshës së rritur.

“Faktorët gjenetikë dhe mjedisorë ndikojnë pa mëdyshje në kohën e pubertetit”, tha Dr. Christine Ëolfart-Veje, një studiuese në Universitetin e Kopenhagës dhe autore e një studimi mbi pubertetin dhe kohën.

Djemtë dhe vajzat trashëgojnë prirjen për të hyrë në pubertet në një moshë të caktuar, nga nëna dhe baballarët e tyre. Por, puberteti i hershëm, fillimi i rritjes së gjijve dhe dalja e qimeve në vendet intime tek vajzat varen më pak nga faktorët gjenetikë dhe më shumë nga mbrojtja e mjedisit, thanë ekspertët./arbresh.info/

 

Shpërndaje në rrjete sociale

Të ngjashme