Aktivistja e klimës nga Suedia ishte ylli i samitit të klimës së Kombeve të Bashkuara.

Vërejtjet e saj na kujtuan se si duket udhëheqja, guximi dhe sakrifica

Në mbledhjen vjetore të vitit 2019 të liderëve botërorë në Kombet e Bashkuara, një aktiviste 16-vjeçare mori mantelin e udhëheqjes globale që zakonisht i rezervohej presidentit amerikan, transmeton arbresh.info

Vendimi i Donald Trump për të mos marrë pjesë në samitin e OKB-së për klimën ilustroi se sesa shkatërruese janë politikat e mohimit të klimës së Trump dhe se sa kanë minuar rolin e Amerikës në botë si një forcë për të mirë, dhe se si veprimet e tij mund të kontribuojnë në shkatërrimin e të ardhmes. Ndërkohë, Greta Thunberg e thirri atë – dhe udhëheqësit e tjerë botërorë – për neglizhencën e tyre keqdashëse për të mos adresuar kërcënimin e vetëm më ekzistencial me të cilin përballet njerëzimi, ndërsa zbuloi energjinë me të cilën një gjeneratë e re udhëheqësish është e vendosur të veprojë.

Çdo vit, udhëheqësit vijnë në New York dhe na kujtojnë premtimin e Kombeve të Bashkuara – nocionin që bashkësia ndërkombëtare mund të punojë së bashku për të zgjidhur sfidat e përbashkëta. Takimet gjithashtu mund të tregojnë aftësinë e udhëheqjes amerikane për të inkurajuar vendet të merren me kërcënime serioze. Këto mbledhje mund të japin rezultate të vërteta – angazhime për të trajtuar një pandemi si Ebola, për shembull. Pavarësisht nëse harton zgjidhje për të nxitur sfidat ose duke frymëzuar botën për të vepruar, asambleja e përgjithshme e KB mund të na kujtojë se sa Amerika mund të arrijë kur drejton dhe punon së bashku me partnerët. Jo këtë vit. Sigurisht, prania e thjeshtë e Trump është më se e mjaftueshme për të kapur fuqinë e diplomacisë amerikane në skenën më të madhe diplomatike në botë, dhe këtë vit Trump përsëri u bë gati për të turpëruar veten – dhe Amerikën – duke bredhur në sallat e KB-së duke kujtuar publikun se ai u përpoq të detyronte presidentin e Ukrainës të merrte masa për hetimin e Joe Biden.

Dhe kështu, Trump duke refuzuar të marrë pjesë në samitin e OKB-së për klimën nuk ishte aspak befasi nga një president i cili shkatërroi mbrojtjen e mjedisit të brendshëm, njoftoi qëllimin e tij për të tërhequr SHBA nga marrëveshja e klimës në Paris, dhe madje është duke u përpjekur të parandalojë që Kalifornia të miratojë standarde më të larta të emetimeve për automobila. Duke folur me udhëheqësit e mbledhur të botës, Thunberg përshkroi pengesat e mosveprimit për krizën klimatike dhe denoncoi përqendrimin e botës në “para dhe përralla të rritjes së përjetshme ekonomike”. Thunberg sqaroi se çfarë po vjen: “Ju po na tradhtoni ne. Por të rinjtë kanë filluar të kuptojnë tradhtinë tuaj … Ne nuk do t’ju lejojmë që ju ta bëni këtë … Bota po zgjohet. Dhe ndryshimi po vjen, pavarësisht nëse ju pëlqen apo jo “.

Thunberg në fjalimin e saj tha: “Kjo është e gjitha e gabuar. Nuk duhet të isha këtu. Unë duhet të isha në shkollë në anën tjetër të oqeanit. Megjithatë të gjithë mundoheni të na jepni shpresë? Si guxoni! Ju keni vjedhur ëndrrat e mia dhe fëmijërinë time me fjalët tuaja boshe. “Fjalmi i Thunberg nuk mund të gjente një kontrast më të fortë se egoizmi i Trump i cili kujdeset vetëm për vetën e tij. Egotizmi i tij u ilustrua përsëri kur ai u tall me fjalimin e Thunderberg. Nëse politikanët nuk mund të gjejnë një mënyrë për të vepruar shpejt me veprimet që bota nuk ka i parë kurrë për të zbutur efektet e ndryshimit të klimës, greva dhe marshimet e studentëve do të zbehen në krahasim me atë që ne kemi gjasa të shohim në të ardhmen. Nëse gjeneratat e reja do të ishin të vetëdijshëm si një fakt shkencor se toka, në kohën e tyre të jetës, do të bëhet vend i paqëndrueshëm si pasojë e shkëmbimeve të mëdha të njerëzimit, çfarë masa për veprim do të presim prej tyre?

Thunberg ka të drejtë – ndryshimi po vjen. Ka udhëheqës të vendeve dhe bizneseve që ndërmarrin angazhime për të trajtuar krizën klimatike. Qeveritë lokale, si Kalifornia, po përpiqen të ecin përpara vetë kur vendet e tyre heqin përgjegjësinë e tyre. Dhe, siç ilustron Thunberg, brezat e rinj kanë filluar të mobilizohen. Një sondazh i adoleshentëve amerikanë vuri në dukje se afërsisht një në katër persona të moshës 13 deri në 17 kanë ndërmarrë veprime – morën pjesë në një protestë, morën pjesë në një ndjekje, të shkruar për një zyrtar publik – për të mbrojtur ndryshimin në politikën e klimës. Por koha nuk është në anën tonë, dhe sa më gjatë që veprimet e Trump dhe udhëheqësve të tjerë që mbrojnë përdorimin e karburanteve fosile lejohen të qëndrojnë, aq më katastrofike do të jenë rezultatet për fëmijët tanë. Përballja e krizës klimatike kërkon udhëheqjen amerikane.

Amerika është deri tani kontribuesi më i madh kumulativ i emetimeve që nga revolucioni industrial dhe aktualisht është emetuesi i dytë më i madh (pas Kinës). Amerika ka një përgjegjësi për të vepruar; efektet më të këqija të ndryshimit të klimës nuk mund të shmangen pa veprimin e SHBA-së, dhe amerikanët tashmë po ndiejnë dhimbjen e krizës klimatike. Për më tepër, udhëheqja amerikane, kur do të zbatohej në mënyrën e duhur, mund të prodhojë rezultate. SHBA ka aftësinë unike për t’i bashkuar të gjitha vendet, siç e pamë kur SHBA dhe Kina (emituesi më i madh aktual në botë) arritën një marrëveshje që krijoi momentin politik që çoi në marrëveshjen e Parisit.

Fjalimi që mbajti Thunberg duhet të jehojë nga një president amerikan dhe të shoqërohet me veprime gjithëpërfshirëse për të ulur emetimet. Fatkeqësisht, tani për tani, një Amerikë e tillë qëndron e fjetur. Në fjalimin e tij të përvitshëm në OKB, Trump përsëri trumbetoi politikat e tij nacionaliste “Amerika e para” që nuk bëjnë gjë tjetër veçse e ndezin botën.

Tani Trump për herë të parë ka fuqinë e udhëheqjes amerikane për të bërë mirë. Por Thunberg dhe brezi i saj janë të gatshëm të udhëheqin dhe të sakrifikojnë. Rinia e botës nuk do ta pranojë dështimin – ata nuk kanë zgjidhje tjetër. Michael H Fuchs është një bashkëpunëtor në Qendrën për Progresin Amerikan, dhe një ish-ndihmës sekretar i shtetit për çështjet e Azisë Lindore dhe Paqësorit. Ai është një shkrimtar i opinionit kontribues në The Guardian US./Përktheu Arditë Shkodra/arbresh.info/